Zadbaj o poprawną aplikację

Jastrych cementowy nie ma wygórowanych wymagań, o pewne kwestie wykonawcze jednak zadbać trzeba. Zobacz, w jakich warunkach prowadzić prace, jak się do nich przygotować i o czym pamiętać podczas pielęgnacji.

Szczegółowe informacje dotyczące aplikacji konkretnego wyrobu zawarte są zawsze w karcie technicznej albo powiązanej dokumentacji i te zostawmy wykonawcom. Każda mieszanka ma swoje wytyczne wykonawcze, każdą przygotowuje się, układa i pielęgnuje w określony sposób. Są jednak również pewne wskazówki ogólne, łatwe do zweryfikowania przez każdego inwestora. Warto je znać i wymagać od fachowców ich przestrzegania.

Układ warstw podłogi z jastrychem na warstwach izolacyjnych (fot. WEBER)

Warunki podczas prac

Jastrych wolno układać dopiero na etapie stanu surowego zamkniętego, kiedy budynek ma już dach oraz okna i drzwi (na czas prac trzeba je zabezpieczyć folią, żeby nie zostały zachlapane). Konstrukcyjne podłoże powinno być nośne i suche. W trakcie robót i przynajmniej przez 7 dni po ich zakończeniu temperatura powinna utrzymywać się w zakresie od 10 do 25⁰C. Miejsce prac należy chronić przed intensywnym przewiewaniem, nasłonecznieniem i nagrzewaniem, dlatego jeśli w pomieszczeniu są duże przeszklenia, to dobrze jest je osłonić. Aby nie doszło do zabrudzenia świeżej mieszanki, trzeba też dbać o to, żeby w powietrzu nie unosił się kurz budowlany czy inne zanieczyszczenia (np. kulki styropianu). 

Przygotowanie podłoża

Jak już pisaliśmy w poprzednich odcinkach cyklu, w nowo budowanych domach podkład podłogowy praktycznie zawsze wykonuje się na warstwach izolacyjnych. Na konstrukcyjnym podłożu najpierw kładzie się odpowiednią izolację przeciwwilgociową: na podłodze na gruncie będzie to masa, folia lub papa, a na stropie - paroizolacja. Na niej rozkłada się płyty izolacyjne, najczęściej ze styropianu lub XPS. Płyty w kolejnych rzędach kładzie się z przesuniętymi spoinami (unikając krzyżowania się styków) i tak, aby ściśle do siebie przylegały. Na wierzchu rozwija się folię budowlaną, zachowując zakłady ok. 10 cm (skleja się je taśmą). Folię wywija się również na ściany, a jej krawędzie przykleja taśmami brzegowymi (bez ich napinania). 

Jeśli będziemy korzystać z jastrychu płynnego, w kilku miejscach musimy przygotować punktowe znaczniki docelowego poziomu, czyli grubości podkładu (fot. WEBER)

O czym warto pamiętać na tym etapie? „Przede wszystkim ważne, żeby na izolację stosować wyłącznie materiały o odpowiednich parametrach wytrzymałościowych, przeznaczone do stosowania na podłogach. Zanim ułożymy wszystkie warstwy izolacyjne, powinniśmy też sprawdzić i ewentualnie wyrównać podłoże, żeby izolacja stabilnie na nim leżała i nie uginała się. To bardzo istotne, bo naprężenia w miejscach ugięć mogłyby doprowadzić do pękania podkładu i posadzki” – przestrzega Krzysztof Burza, ekspert z firmy Weber.

W szczególnych przypadkach, czyli podczas remontu albo wyrównywania istniejącego podkładu podłogowego, kiedy jastrych kładzie się bezpośrednio na podłoże (bez warstw izolacyjnych), przed rozpoczęciem prac powierzchnię należy odkurzyć i zagruntować odpowiednim dla danego produktu preparatem (jego nazwa oraz szczegółowe wskazówki wykonawcze zawsze wskazane są w karcie technicznej).

Zbrojenie

Jastrych w naszych domach najczęściej ma grubość co najmniej 4 cm (pisaliśmy o tym w odcinku 3 – zobacz artykuł). Aby podczas wiązania nie popękał pod wpływem naprężeń skurczowych oraz aby przeniósł obciążenia, na całej jego powierzchni potrzebna jest stalowa siatka zbrojeniowa. Do jastrychów płynnych stosuje się siatki o oczkach 100 x 100 mm (Ø 4 mm), a do półsuchych 150 x 150 mm (Ø 5 mm). Siatka nie powinna leżeć bezpośrednio na folii, tylko na dystansach, tak, żeby znajdowała się mniej więcej w 1/3 grubości jastrychu. Dodatkowo wszystkie wklęsłe naroża w obrębie słupów, ościeży drzwiowych, schodów czy przebić w stropie trzeba w górnej warstwie jastrychu dozbroić arkuszami siatki o wymiarach 40 x 40 cm, układanymi pod kątem 45⁰.

Dylatacje

Dzielą się na obwodowe i pośrednie. Dylatacje obwodowe kompensują ruchy i drgania podkładu oraz zapobiegają powstawaniu mostków akustycznych. Wykonuje się je wzdłuż wszystkich ścian i wokół pionowych elementów wystających ze stropu (kominy, słupy, rury). Najlepiej wykleić je samoprzylepnymi pasami elastycznej pianki (gąbki). Przy ścianach wystarczy pojedynczy pas pianki (7 mm), pozostałe dylatacje obwodowe powinny być grubsze, wypełnione podwójnymi pasami (2 x 7 mm). 

Samoprzylepna dylatacja obwodowa weber.floor 4960 ma szerokość 5 cm i grubość 7 mm (fot. WEBER)

Dylatacje pośrednie chronią pracujący jastrych przed niekontrolowanym pękaniem. Wykonuje się je w progach między pomieszczeniami, w miejscach łączenia jastrychów o różnej grubości albo różnego typu, a także w pomieszczeniach o dużej powierzchni albo nieproporcjonalnie długich lub nieregularnych. Podłogę trzeba wówczas podzielić dylatacjami pośrednimi na pola o powierzchni nie większej niż 50 m² (lub 36 m² w przypadku podkładów z ogrzewaniem podłogowym). Kształt pól dylatacyjnych wynika w dużej mierze z kształtu pomieszczenia, zasadą jest dążenie do uzyskania prostokątów o proporcjach boków 1:1,5, przy czym długość dłuższego boku nie powinna przekraczać 8 m (6 m przy ogrzewaniu podłogowym).

Gdzie potrzebne są dylatacje:

• wzdłuż ścian
• wokół słupów, kominów, rur
• w progach między pomieszczeniami
• w miejscach łączenia jastrychów różnej grubości lub różnego typu
• w podkładach o powierzchni powyżej 50 m² (przy ogrzewaniu podłogowym 36 m²)
• w pomieszczeniach o kształcie odbiegającym od zalecanych proporcji boków 1:1,5, np. bardzo wąskich i długich   

UWAGA - dylatacje muszą biec przez całą grubość jastrychu!

Dylatacje pośrednie można przygotować przed aplikacją, używając do tego listew dylatacyjnych, albo zrobić nacięcia w gotowym jastrychu, po 24 godzinach od jego ułożenia. W przypadku ogrzewania podłogowego dylatacje zawsze wykonuje się przed ułożeniem jastrychu, za pomocą systemowych listew lub profili.

Różnice w pracach przygotowawczych przy ogrzewaniu podłogowym

Zamiast standardowej folii budowlanej stosuje się tu folię aluminiową albo płyty izolacyjne od razu z warstwą refleksyjną. Następnie za pomocą specjalnych spinek mocuje się przewody grzewcze. Zbrojenie nie różni się od podkładów klasycznych - na wierzchu przewodów rozkłada się siatkę zbrojącą i dozbraja wklęsłe narożniki. W standardowy sposób przygotowuje się też dylatacje obwodowe. Gęściej natomiast rozmieszcza się dylatacje pośrednie: pola dylatacyjne nie powinny być większe niż 36 m² (i nie dłuższe niż 6 m). Trzeba je też przygotować jeszcze przed rozpoczęciem aplikacji jastrychu (nie zaleca się go później nacinać ze względu na ryzyko uszkodzenia przewodów grzewczych).

Zaleca się kotwienie przewodów grzewczych co 40-50 cm na odcinkach prostych i co 20-30 cm na odcinkach wygiętych (fot. WEBER)

Podczas aplikacji mieszanki w instalacji powinna znajdować się woda i powinno panować w niej odpowiednie dla danego systemu ciśnienie robocze, co uchroni rurki zarówno przed wgnieceniem, jak i wypłynięciem. ​UWAGA! Przed rozpoczęciem prac bardzo ważne jest wykonanie ciśnieniowej próby szczelności systemu ogrzewania!

[Przeczytaj też poradę wykonawczą Weber na temat jastrychów na ogrzewaniu podłogowym: zobacz artykuł.] 

Ile worków jastrychu kupić?

Jeden worek zawiera 25 kg suchej mieszanki. Średnie zużycie to 20 kg na 1 m² powierzchni, na każdy 1 cm grubości.
Do wykonania podkładu grubości 5 cm w pomieszczeniu o powierzchni podłogi 10 m² potrzebować więc będziemy około 40 worków – prawie pełnej palety. W przypadku mniej typowych mieszanek podkładowych weber.floor 4310 i weber.floor 4320 zużycie jest nieco mniejsze, ok. 17 kg/m²/10 mm, czyli na wspomniane pomieszczenie wystarczą 34 worki. Z kolei jeżeli  korzystamy z mixokreta i stosujemy weberfloor FIBROCEM, spoiwo o ulepszonych właściwościach zastępujące cement, to musimy go kupić od 4 do 7 worków.

Przygotowanie i aplikacja mieszanki

W dokumentacji każdego produktu ściśle określona jest ilość wody, jaką należy dodać do mieszanki oraz czas mieszania i zużycia. Ważne, żeby nie dodawać więcej wody, niż zaleca instrukcja, bo obniży to wytrzymałość jastrychu i zwiększy skurcz zaprawy, co grozi pękaniem podkładu i posadzki. Objętość jednorazowo przygotowanej mieszanki należy dostosować do sposobu aplikacji i do mocy przerobowych ekipy, tak, żeby kolejne porcje rozprowadzane były na świeżo i nie wiązały przed połączeniem się (jastrychy płynne podawane pompą pozwalają na szybszy postęp prac). Jastrych półsuchy, po wstępnym związaniu, trzeba zatrzeć pacą (ręcznie) lub zacieraczką mechaniczną. Nie trzeba go szlifować.

Po wylaniu całego pomieszczenia jastrych płynny trzeba powierzchniowo zawibrować łatą lub ramką i ewentualnie wygładzić stalową pacą (fot. WEBER)

Jastrychy półsuche ściąga się łatą, najczęściej wzdłuż prowadnic, choć wprawni fachowcy i bez nich potrafią doskonale trzymać poziom (fot. WEBER)

Pielęgnacja

Przede wszystkim musimy chronić świeży jastrych przed zbyt szybkim i nierównomiernym wiązaniem oraz wysychaniem, inaczej mogą pojawić się z nim rysy, pęknięcia i rozwarstwienia. W trakcie prac i przez 3 dni po ich zakończeniu należy unikać przeciągów i intensywnego wietrzenia. "Aby osiągnąć zakładane parametry techniczne, jastrych potrzebuje wilgoci" - mówi Krzysztof Burza. "Tradycyjne jastrychy przykrywa się folią i dodatkowo zrasza wodą. Taka wilgotna pielęgnacja, w zależności od panujących warunków, trwa 7-14 dni. W tym czasie pomieszczenie moze by wietrzone, ale nie może być w nim przeciągu. Również niedopuszczalne jest stosowanie w tym czasie osuszaczy powietrza - jeśli zmniejszy się wilgotność w pomieszczeniu, wilgoć potrzebna do wiązania cementu będzie zabierana przez suche powietrze. Wynikiem tego będzie niższa wytrzymałość jastrychu, mogą też pojawić się spękania skurczowe". 

W trakcie wykonywania jastrychu i przez kilka dni po skończeniu prac zaleca się lekkie wietrzenie pomieszczeń, umożliwiające odparowanie wilgoci z powietrza, można też przykryć jastrych folią bąbelkową lub geowłókniną (fot. KMR)

Przy niekorzystnych warunkach, np. wysokiej temperaturze lub przeciągach, wskazane jest zabezpieczenie powierzchni preparatem pielęgnacyjnym chroniącym przed zbyt szybkim wysychaniem (np. weber.floor HB protect). 

Zobacz więcej na temat pielęgnacji jastrychu bezpośrednio na stronie WEBER.

Partnerem cyklu "Dobry jastrych cementowy" jest firma Weber (zobacz prezentację).

Przeczytaj też pozostałe odcinki cyklu:
- Uwzględnij rodzaj pomieszczenia
- Określ sposób wykończenia podłogi
- Pamiętaj o odpowiedniej grubości
- Jastrych płynny czy półsuchy
- Kiedy jastrych jest gotowy?
- Jastrych - i co dalej?
- Przegląd parametrów

Data publikacji: 8 maja 2019