Posadzką nazywamy wierzchnią warstwę wykończeniową podłogi, czyli to, po czym chodzimy w gotowym pomieszczeniu. Może to być żywica, płytki ceramiczne, okładzina kamienna, parkiet klejony do podłoża albo podłoga pływająca, wykładzina dywanowa bądź z tworzywa sztucznego – każdy materiał ma inną grubość, każdy też wymaga innego przygotowania podłoża i sposobu montażu. Można radzić sobie stosując jastrychy cementowe uniwersalne i ewentualnie dodatkowo masy samopoziomujące, a można od razu użyć produktów o stosownym przeznaczeniu.
Do ich przymocowania do podłoża używa się zapraw klejowych – najczęściej cementowych, a więc kompatybilnych z jastrychem. Nie ma obaw o interakcję chemiczną. Warstwa kleju umożliwia też zniwelowanie ewentualne nierówności podłoża, wynikających z niedokładnego zatarcia powierzchni czy punktowego uszkodzenia. Pod płytki ceramiczne i kamienne nadają się więc wszystkie jastrychy cementowe, a wybór wystarczy uzależnić od preferencji wykonawczych, na przykład sposobu aplikacji (będziemy o tym pisać w kolejnym odcinku cyklu).
Określając docelowy poziom jastrychu musimy uwzględnić grubość materiału wykończeniowego powiększoną o 1-2 mm na warstwy klejące lub podkład akustyczny - najczęściej kompletna posadzka ma od 1,5 do 2,5 cm (fot. red.)
Podobnie jak płytki ceramiczne, panele drewniane lub PVC montowane w układzie podłóg pływających nie mają specjalnych wymagań. Drobne odchyłki w warstwie podłoża dadzą się wyrównać elastycznymi warstwami podkładowymi, których zawsze używa się pod panelami w celu wytłumienia dźwięków uderzeniowych. Warstwy te zapewniają też skuteczne oddzielenie posadzki od jastrychu, co chroni przed przenikaniem jakichkolwiek związków mineralnych. Znów mamy dowolność wyboru.
W odróżnieniu od paneli w podłogach pływających, panele lub parkiet klejone do podłoża nie są obojętne na właściwości jastrychu. Przede wszystkim wymagają mocniejszego podłoża, aby nie było ryzyka ich odspajania. Bardzo ważne jest prawidłowe wypoziomowanie powierzchni podkładu. Kleje do parkietu rozprowadzane są cienką warstwą, na nierównościach podłoża podłoga może zapaść się lub "wstać", parkiet się rozszczelni i wypaczy. Dlatego najlepiej używać mieszanek samopoziomujących albo dbać o bardzo staranne równanie i zacieranie podkładów półsuchych.
Podkłady samopoziomujące zawsze mają konsystencję płynną (fot. WEBER)
Niezmiernie ważne jest to, aby przed rozpoczęciem prac parkieciarskich podkład był zupełnie suchy (maksymalna wilgotność 2%). Większość jastrychów cementowych nadaje się do układania posadzki dopiero po 3-4 tygodniach, czasami jeszcze później, jeśli warunki dojrzewania są niesprzyjające i podkład pomimo upływu czasu nadal jest zbyt wilgotny, aby kleić do niego drewno. Dlatego pod parkiety drewniane najlepiej wybierać jastrychy szybkowiążące, tzw. „błyskawiczne”.
Zaliczamy do nich żywice oraz wykładziny z tworzywa sztucznego i tekstylne. Ponieważ są cienkie i układa się je bezpośrednio na podkładzie podłogowym, nie ma żadnej możliwości niwelacji podłoża. Powinno zatem być idealnie gładkie. Najlepiej sprawdzą się jastrychy cementowe samopoziomujące, czyli te o konsystencji płynnej. Gładka powierzchnia to jednak nie wszystko. Nie mniej ważne jest to, żeby jastrych w jak najmniejszym stopniu parował – stąd polecana jest mieszanka szybkowiążąca, która wiąże chemicznie całą wodę i prawie nie oddaje jej do otoczenia. Trzecia istotna kwestia to skład chemiczny jastrychu. Nie może wchodzić w reakcję z klejami do wykładzin. Dlatego mieszanki powinny mieć niską alkaliczność.
Wykładziny tekstylne i z PVC mają grubość do 5 mm, więc podkład musi być o 1-1,5 cm grubszy niż np. pod płytkami ceramicznymi (fot. FORBO FLOORING)
Na zakończenie warto wspomnieć jeszcze o sprytnym rozwiązaniu podłogi bez żadnego wykończenia - czyli podkładu, który jest jednocześnie posadzką. "Posadzka, jako górna część podłogi, jest poddawana intensywnej eksploatacji i ścieraniu" - tłumaczy ekspert z firmy Weber. "Większość jastrychów, jako produkty o przeznaczeniu pod wierzchnie warstwy podłogowe, nie podlega badaniom ścieralności. Taki jastrych nie może pozostawać odłonięty, musi być w jakiś sposób wykończony. Jeśli jednak jastrych ma deklarowaną odporność na ścieranie, to może być jednocześnie podkładem podłogowym i posadzką - w naszej ofercie takimi produktami do zastosowań w budownictwie jednorodzinnym są np. weber.floor 1000 i weber.floor RAPID" - dodaje ekspert. Warto rozważyć to rozwiązanie w garażu, piwnicy albo pomieszczeniu technicznym, a i w odważnej aranżacji industrialnego wnętrza znalazłoby się miejsce na takie surowe wykończenie.
Partnerem cyklu "Dobry jastrych cementowy" jest firma Weber (zobacz prezentację).
Przeczytaj też pozostałe odcinki cyklu:
- Uwzględnij rodzaj pomieszczenia
- Pamiętaj o odpowiedniej grubości
- Jastrych płynny czy półsuchy
- Zadbaj o poprawną aplikację
- Kiedy jastrych jest gotowy?
- Jastrych - i co dalej?
- Przegląd parametrów
Data publikacji: 5 marca 2019
Jastrych to nazwa zwyczajowa, oznaczająca podkład podłogowy grubości najczęściej 4-8 cm. Wykonuje się go na warstwie konstrukcyjnej i wszystkich warstwach rozdzielających oraz izolacyjnych płyty fundamentowej, stropowej albo podłogi na gruncie. Na jastrychu można wykonywać cienkie warstwy wyrównawcze, najczęściej masy samopoziomujące, albo od razu układać wykończenie podłogi, czyli posadzkę. Na rynku mamy jastrychy cementowe i anhydrytowe. Te pierwsze, ze względu na wysoką wytrzymałość i odporność na wodę, są bardziej uniwersalne, dlatego to o nich rozmawiamy w Akademii. W cyklu „Dobry jastrych cementowy” podpowiadamy, jak prawidłowo wykonać podkład, który wybrać, kiedy zależy nam na czasie albo na gładkości i jak przygotować podłogę do dalszych prac.