Dobrze zrobiona warstwa zbrojona

Ukryta pod tynkiem, niczym pancerz chroni styropian przed uszkodzeniami, a elewację przed pękaniem.  Co robić po kolei i na co zwrócić uwagę podczas wykonywania warstwy zbrojonej systemu ociepleń?

Warstwa zbrojona to nakładana bezpośrednio na ocieplenie ściany warstwa systemowej zaprawy klejowej, w której zatapia się siatkę zbrojącą z włókna szklanego. Stanowi bardzo ważny element systemu ociepleń, bo poza tym, że chroni delikatną strukturę płyt styropianowych przed uszkodzeniami mechanicznymi, również przejmuje naprężenia mogące prowadzić do zarysowań tynku (np. wynikające z termiki albo ewentualnych rys powstających w murze). Warstwa zbrojona jest też bezpośrednim podłożem pod tynk zewnętrzny, dlatego jakość jej wykonania ma znaczący wpływ nie tylko na trwałość, ale i na estetykę gotowej elewacji.

Dobór właściwej zaprawy klejowej

To, jakiego kleju użyć na warstwę zbrojoną, zawsze jest jasno określone w oznaczeniach produktów wchodzących w skład kompletnego systemu ociepleń. Pamiętajmy, że najczęściej nie możemy zastosować tego samego kleju, którym mocowaliśmy do ściany płyty styropianowe*.  Służy on tylko do przyklejania styropianu. Na warstwę zbrojoną musimy mieć inny – np. w systemie Solbet TERMO taki produkt nosi nazwę „zaprawa klejąca do ociepleń”.  Pod tynki o jasnych kolorach rekomendowana jest zaprawa klejąca do ociepleń zawierająca cement biały Gabit TERMO PLUS 1.4, a pod ciemniejsze wyprawy – zaprawa na cemencie szarym Gabit TERMO PLUS 1.5.

* Tu mała dygresja – klej do styropianu (Gabit Termo) nie nadaje się na warstwę zbrojoną, ale zaprawa klejąca do ociepleń (Gabit Termo Plus) jest uniwersalna i można używać jej zarówno do przyklejania styropianu, jak i do wykonywania warstwy zbrojonej – jeśli więc do przyklejania styropianu użyliśmy zaprawy Gabit Termo Plus, możemy zastosować ją również na warstwę zbrojoną (choć ze względu na różnicę cenową obu zapraw nie jest to sytuacja powszechna).

Schemat budowy warstwy zbrojonej (fot. SOLBET)

Warto wybierać zaprawy klejowe wzbogacone celulozowymi i polipropylenowymi mikrowłóknami. Włókna wzmacniają warstwę zbrojoną i poprawiają jej odkształcalność. Cienka warstwa zaprawy klejącej staje się dzięki nim bardziej elastyczna i mniej narażona na zarysowania. Włókna chronią też przed wystąpieniem rys skurczowych wywołanych zbyt szybkim wysychaniem świeżo wykonanej warstwy zbrojonej, np. w upalne albo wietrzne dni. Dzięki temu, że ograniczają utratę wody, proces wiązania przebiega prawidłowo nawet w trudnych warunkach. Z kolei wykonawcy z pewnością docenią mieszanki wzbogacone włóknami za ich lepsze właściwości robocze. Wiążąc składniki zaprawy, włókna powodują wewnętrzne zagęszczenie struktury i zwiększenie lepkości. To ogranicza spływ (a więc straty materiałowe) i ułatwia nanoszenie kleju na pionowe powierzchnie ścian.

UWAGA! Włókna są dodawane do suchej mieszanki na etapie produkcji, nie można dosypywać ich do rozrabianej zaprawy we własnym zakresie!

Sprawdzenie stanu podłoża (styropianu)

Do prac można przystąpić po upływie 24 godzin od zamocowania ocieplenia (jeśli styropian jest mocowany tylko na klej, bez łączników mechanicznych, okres ten należy wydłużyć do 72 godzin). Po tym czasie najlepiej jest wykonać warstwę zbrojoną jak najwcześniej, w ciągu maksymalnie dwóch tygodni. Później wystawiony na działanie promieniowania UV styropian może zacząć powierzchniowo pylić i żółknąć. Stan termoizolacji powinien ocenić kierownik budowy lub inspektor nadzoru inwestorskiego i w razie potrzeby zlecić przeszlifowanie pacą z grubym papierem ściernym. Niezależnie od takiej konieczności, zawsze warto omieść z kurzu całą elewację, bo wszelkie zabrudzenia osłabiają przyczepność kleju do podłoża.

Najpierw strefy newralgiczne

Krawędzie wzdłuż cokołu budynku oraz wzdłuż otworów okiennych i drzwiowych są szczególnie narażone na uszkodzenia – termoizolację łatwo tu ukruszyć albo wgnieść. Niezbędne jest więc zabezpieczenie styropianu specjalnymi listwami, np. kątownikami metalowymi lub plastikowymi (ze skrzydełkami z siatki zbrojącej) albo profilami ze wzmocnionej siatki zbrojącej. Robi się to jeszcze przed wykonaniem właściwej warstwy zbrojonej na elewacji!

Również przed właściwą warstwą zbrojoną powinniśmy wzmocnić strefy przy narożach otworów okiennych i drzwiowych, gdzie zawsze dochodzi do koncentracji naprężeń grożących pękaniem. Siatkę zbrojącą w narożnikach wkleja się tu skośnie – pod kątem 45⁰. Arkusze powinny częściowo zachodzić na światło otworu, ów naddatek można odciąć albo rozciąć i odgiąć na ościeża.

Naroża otworów wzmacnia się ułożonymi skośnie arkuszami siatki zbrojącej. Krawędzie ościeży oraz dół ocieplenia (nad cokołem) zabezpiecza się listwami narożnikowymi (fot. SOLBET)

Profile narożnikowe i arkusze siatki w narożach otworów wciska się w nałożone miejscowo świeże pasy zaprawy klejowej, a następnie całość na gładko szpachluje. Dopiero po zabezpieczeniu newralgicznych stref można zabrać się za warstwę zbrojoną na całej elewacji.

Przygotowanie zaprawy

Najpierw przygotowuje się zaprawę klejową przez rozrobienie suchej mieszanki z wodą. Ilość wody podana jest na opakowaniu. Masa ma być jednolita i pozbawiona grudek, trzeba też dać jej kilka minut na „ustanie” i potem ponownie wymieszać. Zaprawa zachowuje swoje właściwości robocze przez godzinę. W tym czasie można ponownie przemieszać ją, gdyby zgęstniała – ale nie dodając wody.

Prawidłowe wykonawstwo

Zaprawę klejącą do ociepleń rozprowadza się na powierzchni styropianu szeroką zębatą pacą, warstwą grubości ok. 3 mm. Pasma robocze powinny mieć taką wielkość, żeby zdążyć wkleić siatkę zanim zaprawa zacznie wiązać. Arkusze siatki zbrojącej należy lekko wciskać w klej, żeby się nie zsuwały, a następnie ponownie zaciągnąć je klejem, tym razem pacą gładką – w taki sposób, żeby całkowicie zakryć siatkę (nie może nigdzie prześwitywać ani co gorsza wystawać z zaprawy). Ważne, żeby zdążyć wszystko zrobić dopóki spodnia warstwa kleju jest świeża, aby całość właściwie związała.

Kolejność prac podczas wykonywania warstwy zbrojonej  (fot. SOLBET):
1. nałożenie zaprawy klejowej na powierzchnię styropianu,
2, 3. rozciągnięcie i wklejenie siatki zbrojącej - siatkę wtapiamy w warstwę kleju, zachowując na łączeniach arkuszy zakłady min. 10 cm,
4. zaciągnięcie klejem siatki zbrojącej i wygładzenie powierzchni.

To bardzo istotne, aby klej kłaść dwukrotnie – najpierw przed nałożeniem siatki zbrojącej, a potem na siatce. Tylko wtedy zapewniamy właściwe zatopienie siatki w strukturze zaprawy, a jest to konieczne, aby warstwa zbrojona rzeczywiście spełniała swoje zadanie (siatka działa tu podobnie jak zbrojenie w betonie, właściwa otulina jest niezbędna dla zapewnienia prawidłowej współpracy z klejem). Nie można podwieszać siatki zbrojącej niczym firanki na styropianie i po prostu zakrywać jej zaprawą ani też wklejać arkuszy powierzchniowo, co często robią wykonawcy, chcąc uprościć sobie pracę. Warto zwrócić na to uwagę.

Po całkowitym zawiązaniu zaprawy, najczęściej po upływie 1-2 dni licząc od momentu zakończenia prac, można przystąpić do dalszych robót elewacyjnych, czyli gruntowania oraz (po 24 godzinach od zagruntowania) wykonania tynku cienkowarstwowego. Zaleca się zrobić to jak najszybciej, bo chociaż warstwa zbrojona przez chwilę chroni ocieplenie przed czynnikami atmosferycznymi, to na dłuższą metę nie powinna stanowić docelowej warstwy wierzchniej.

---

Zobacz przebieg prac na filmie:

---

 

>>> ZOBACZ TEŻ JAK PRAWIDŁOWO ZROBIĆ BONIE ELEWACYJNE

 

---

Artykuł powstał we współpracy z firmą Solbet jako część cyklu „Jak poprawnie ocieplić ściany domu” w ramach autorskiej kampanii Akademia Świadomego Budowania.

>>> ZOBACZ CYKL

---

 

Data publikacji: 24 lipca 2020