Optymalna powierzchnia użytkowa

Jak, szukając projektu, oszacować planowaną powierzchnię domu? Skąd mamy wiedzieć, ile potrzebujemy miejsca? Na wybranych rozwiązaniach HomeKONCEPT omawiamy, co wpływa na zwiększenie niezbędnego metrażu i jakie możemy zadać rozsądne „widełki”.

Projekty domów zazwyczaj podzielone są na kategorie według powierzchni użytkowej np. do 90, 150 czy ponad 200 m². Tylko skąd mamy wiedzieć, w którym przedziale szukać, skoro do tej pory mieszkaliśmy w M2? W obliczu przeprowadzki z maleńkich pokoików każdy większy od nich dom wydaje się pełen miejsca, a po roku okazuje się, że wszystko nas denerwuje i trudno wstawić gdziekolwiek choćby szafkę czy legowisko dla psa. I zastanawiamy się, co poszło nie tak... Cóż, poza naturalnymi przyczynami, czyli tym, że często powiększa nam się rodzina, dokupujemy meble, ubrania, sprzęty - dom ma również swoją specyfikę funkcjonalną, inną niż ta, którą znamy z mieszkań. Określając potrzebną powierzchnię, musimy pamiętać, że poza pokojami, łazienką i kuchnią jest tu wiele stref, które „zabierają nam” cenny metraż: kotłownia, korytarz, miejsce na schody, przejście do garażu, pomieszczenie techniczne, spiżarnia. Trzeba je doliczyć. W zależności od warunków materialnych, sytuacji życiowej, codziennych obowiązków, tego, jak lubimy spędzać czas, czy często bywamy w domu albo przyjmujemy gości - możemy ograniczać lub „rozdmuchiwać” zarówno wielkość pomieszczeń, jak i tę przestrzeń dodatkową. Nie ma tu z założenia dobrych ani złych rozwiązań. Są tylko dobrze lub źle dopasowane do naszych indywidualnych potrzeb. Szukając projektu dla siebie, musimy umieć sprecyzować te potrzeby i poprawnie określić widełki – interesujący nas zakres metrażowy. Na przykładzie kilku rozwiązań domów o różnej powierzchni i układzie, HomeKONCEPT radzi, czym się inspirować planując powierzchnię użytkową domu.

• HK 84 DL [22,70 m²] - niezbędne minimum

​Ten dom to… dom letniskowy. Jego powierzchnia jest mniejsza od niejednej kawalerki! Jest to jednak doskonała baza wyjściowa do określenia czego – i dlaczego – nam w domu potrzeba. Jasne, że w pięć osób na co dzień byłoby tu ciasno. Ale dla samotnika? Albo pary? Lub osób, które uciekają z apartamentu w mieście na łono natury? W HK 84 DL mamy przytulną sypialnię, zgrabną łazienkę, wygodny salon z aneksem kuchennym. Na rozkładanej sofie bez trudu przenocujemy gości.
Całości dopełnia piękny, osłonięty belkowaniem taras z paleniskiem. Latem posłuży jako pełnowartościowa powierzchnia użytkowa salonu, a zimą ochroni dom przed bezpośrednim zacinaniem deszczu czy wiatru. Czego tak naprawdę niektórym z nas potrzeba więcej? Dla domowników, którzy lubią obcować z naturą, dłubać w ogrodzie, którzy lubią przytulny minimalizm, ten dom letniskowy z powodzeniem może stać się również lokum docelowym.

• HK 65 [72,67 m²] - maksymalnie wykorzystana przestrzeń​

Na niewielkiej powierzchni HK 65 zaplanowano komfortowe rozwiązanie dla singla lub pary, z możliwością łatwego przearanżowania np. w przypadku powiększenia się rodziny. Dwie sypialnie i strefa wspólna na poddaszu dają możliwość eleganckiego przenocowania gości i zapewnią klimat na wieczorne pogawędki albo po prostu chwilę relaksu z dala od kuchennego zgiełku. Na dole mieści się salon z wygodnym aneksem kuchennym i wydzieloną strefą jadalnianą, łazienka oraz dostępne z zewnątrz pomieszczenie gospodarcze.

Ciekawie wykorzystano tu strefę „traconą” przy schodach – w przestrzeni pod nimi ulokowano pralkę i szafę, obok, pod wystarczająco wysoką częścią schodów, zaprojektowano również tylne wyjście na taras, który okalając dom, w ciepłe dni stanowi po prostu przedłużenie salonu i daje bezcenny „oddech”.

Domy o powierzchni do 120 m2 są małe, zgrabne, urokliwe – i wbrew pozorom całkiem „pojemne”. W domach z poddaszem użytkowym najczęściej na parterze mamy strefę dzienną z salonem, kuchnią, łazienką, kotłownią – a na górze sypialnie z łazienką, a do metrażu musimy doliczyć kilka metrów kwadratowych (na dole i na górze) potrzebne na schody i komunikację. W domach parterowych, gdzie wszystko znajduje się na jednej kondygnacji, nie trzeba uwzględniać powierzchni potrzebnej na schody, ale podstawowym problemem jest zapewnienie podziału funkcjonalnego na strefy.

W HK 54 (rzut powyżej, zdjęcie główne po lewej) taki wyraźny podział, a jednocześnie bardzo efektowne miejsce w salonie, uzyskano ustawiając ścianę kominkową. Za nią, w części nocnej, pomimo naprawdę niedużej powierzchni, mieszczą się dwie sypialnie, wygodna łazienka i WC. Część dzienną zajmuje połączony z jadalnią i kuchnią, pięknie doświetlony salon. W niespełna 100-metrowym domu znalazło się nawet miejsce na spiżarnię, wiatrołap i garderobę (pamiętajmy, że takie pomieszczenia warto wygospodarować nawet w niedużych wnętrzach, są niezwykle przydatne! Pisaliśmy o tym w poprzednim odcinku >>> ZOBACZ ARTYKUŁ).

HK 44 G2 (rzut powyżej, zdjęcie główne po prawej) to dom o innym układzie – podczas gdy w HK 54 mamy wąską ścianę frontową i rozkład wertykalny, tutaj całość szerzej rozciąga się horyzontalnie. Rozkład funkcjonalny jest tu zbliżony, ale mamy nieco większą powierzchnię – dzięki temu pojawia się miejsce na trzecią sypialnię.

• HK 02 EN [160,53 m²], HK 13 EN [186,65 m²] – komfort przemyślany

​Patrząc na rozkład zaprezentowanych domów widać, że na powierzchni 160-180 m2 (i większej) można już nie tylko sporo zmieścić, ale też zaaranżować pomieszczenia tak, żeby odczuwalnie zwiększyć ich komfort funkcjonalny. Jednocześnie widać też, jaka powierzchnia jest nam potrzebna na wdrożenie takich rozwiązań.

W HK 02 EN (rzuty powyżej, zdjęcie główne po lewej) całą strefę sypialnianą ulokowano na poddaszu – są tam trzy pokoje, dwie łazienki i garderoba. Dzięki temu parter w całości możemy zaaranżować na strefę dzienną i techniczno-gospodarczą. Mamy tu moduł mieszczący strefę wejścia, garderobę i kotłownię z pralnią, a przy salonie - gabinet. Zaprojektowano też spiżarnię w kuchni, sprytnie kształtując  ścianę łazienkową. W części wspólnej króluje reprezentacyjny kominek, a przestrzeń pozostaje otwarta na antresolę. Zwarty układ na planie prostokąta pozwala do minimum ograniczyć powierzchnię komunikacyjną, pozostawiając jednocześnie poczucie przestronności wnętrza. Niektórzy zarzucają antresoli, że niepotrzebnie zwiększa powierzchnię domu, ale nie zapominajmy, że chodzi nie tylko o upchnięcie jak największej liczby pokoi, ale też o relaks, wpuszczenie światła i wrażenia lekkości – na powierzchni powyżej 160 m² można już sobie pozwolić na taką aranżację bez poczucia straty metrażu.

W HK 13 EN (rzuty powyżej, zdjęcie główne po prawej) w kuchni przewidziany jest długi półwysep. To znakomite miejsce do wspólnego spędzania czasu podczas przygotowywania posiłków czy szybkiego śniadania, ale… nie da się ukryć, że „zabiera” nieco przestrzeni. Z każdej wolnej strony musimy przecież zapewnić swobodny dostęp. W zbyt małym domu trudno może być wygospodarować w kuchni rozsądne miejsce na takie rozwiązanie, chyba że kosztem pozostałych pomieszczeń. Tutaj, na ponad 180 m², nie ma z tym problemu.

Na uwagę w tym projekcie zasługują również schody. Biegną wzdłuż przeszklonej fasady budynku, na wprost wejścia.  Z jednej strony, poza funkcją stricte komunikacyjną, są niewątpliwym elementem reprezentacyjnym wnętrza - z drugiej natomiast, ze względu na kształt i usytuowanie, praktycznie w ogóle nie zabierają cennej powierzchni użytkowej.

• HK NH 707 [218,06 m²] – wygodnie z seniorem

Wielu inwestorów buduje dom z myślą o opiece nad mamą czy tatą. Warto uwzględnić to od razu w projekcie (i w powierzchni domu), nawet, jeśli senior nie ma zamieszkać z nami od razu, ale w niedalekiej przyszłości. Przemyślane rozwiązania ułatwią z jednej strony wspólne obcowanie i dzielenie się domem, a z drugiej obu stronom zapewnią cenną niezależność. Dobrym przykładem jest HK NH 707. Strefa seniora jest tu dyskretnie wydzielona, w pokoju jest zabudowa, łóżko, biurko do pracy czy gry w szachy z wnukami, przewidziano też odrębną łazienkę i wygodny pokój z wyjściem na taras. Tu uwaga - w miarę możliwości nie należy sytuować tego pomieszczenia od południowej strony, żeby się zbyt mocno nie nagrzewało – albo trzeba przewidzieć osłony przeciwsłoneczne w oknach lub odpowiednie zacienienie zewnętrzne.

Poza odpowiednim rozplanowaniem układu funkcjonalnego, musimy też uwzględnić nieco większy metraż. Seniora raczej nie ulokujemy na piętrze domu, powinien mieszkać na parterze. Pokój, łazienka i część potrzebna na komunikację powiększą nam metraż parteru o jakieś 20-30 m2, a to najczęściej oznacza, że i góra domu będzie rozleglejsza. Dom może więc okazać się o jakieś 50 m² większy, niż planowalibyśmy na swoje wyłączne potrzeby. Mając do dyspozycji „nadwyżkę”, warto ją wykorzystać. W HK NH 707 nad pokojem seniora zaprojektowano pralnię i dużą garderobę. Reszty również nie ograniczano – mamy tu nie tylko trzy przestronne, wygodne sypialnie i salon kąpielowy, ale też ogromną strefę master bedroom z własną garderobą i łazienką. Cóż, w 200-metrowym domu naprawdę dużo się mieści.

Rezydencja, czyli kiedy po prostu stać nas na to, żeby zaszaleć. Kiedy nasza działka jest na tyle duża, że nie musimy przejmować się powierzchnią zabudowy, kiedy nie ogranicza nas zasobność portfela, kiedy lubimy i chcemy realizować swoje pasje właśnie w domowym zaciszu. Projekt HK 74 chyba nie wymaga szerszego komentarza – w rezydencji możemy sobie pozwolić na każdą fanaberię. Możemy przeznaczyć cały hol na reprezentacyjną klatkę schodową, zaplanować wielką jadalnię, kuchnię z wyspą albo domową siłownię. W tak dużych domach często pojawia się antresola, gabinet do pracy, dodatkowe łazienki, kilka pomieszczeń gospodarczych czy duże prywatne garderoby w pokojach. Rozległa jest też przestrzeń wspólna.

Warto zwrócić uwagę na brak skosów – domy piętrowe, w przeciwieństwie do tych z poddaszem użytkowym, nie ograniczają nas w aranżacji. Chociaż… W domach o powierzchni powyżej 300 m² raczej już nie zastanawiamy się nad tym, jak co gdzie i kosztem czego wygospodarować, tylko po prostu dodajemy istotne dla nas pozycje i wybieramy satysfakcjonujący nas układ funkcjonalny.

 

---

Artykuł w ramach cyklu „Projekty - HomeKONCEPT radzi”, 
stanowiącego część kampanii Akademia Świadomego Budowania.

---

 

Data publikacji: 14 października 2020