#Zostańwdomu z "Koloratorium" Śnieżki

Detektywi na tropie, genetyczny odcisk palca, kasztanowiec świecący w ciemności... Realizowany przez FFiL Śnieżka SA program "Koloratorium" to domowe eksperymenty, które pobudzają kreatywność i pomagają przetrwać trudny czas kwarantanny, nie dając się nudzie!

Do akcji #zostańwdomu przyłącza się coraz więcej osób, które wymieniają się pomysłami na ciekawe spędzanie czasu w domu. Warto sięgnąć po doświadczenia z zakresu chemii, która towarzyszy nam w wielu sferach życia i odpowiada za funkcjonowanie całego układu nerwowego człowieka. Nie ma tu miejsca na nudę – ta dziedzina nauki to nie tylko wzory, lecz także pasjonujące zagadki i eksperymenty, które bawią i uczą. Bez problemu przeprowadzimy je razem z młodymi członkami rodziny, pokazując im przy tym, jak wielki potencjał drzemie w ich umysłach.

Detektywi na tropie – jak wykryć skrobię w produktach spożywczych?

Skrobia to cukier zawarty m.in. w dobrze nam znanych ziemniakach czy - w czystej postaci - w mące ziemniaczanej. Jest też używana jako zagęstnik w produktach spożywczych. Jak zabawić się w detektywa i sprawdzić, które produkty zawierają skrobię?

>>> KLIKNIJ I OBEJRZYJ KRÓTKI FILM

Skrobia, jako złożony cukier, reaguje z jodem. Jod zawarty jest np. w popularnym płynie Lugola, który możecie kupić w aptece. Ma on charakterystyczną, brunatną barwę, jednak, gdy połączy się ze skrobią - jego kolor zmienia się na efektowny ciemny granat. Kiedy polejecie płynem Lugola przekrojonego ziemniaka albo wkroplicie go do zawiesiny mąki ziemniaczanej z wodą, zobaczycie, jak natychmiast ciemnieje. Teraz, kiedy już na własne oczy przekonaliście się, jak skrobia reaguje z jodem, możecie spróbować poszukać jej w innych produktach spożywczych - np. twarożkach albo zmielonych i wymieszanych z wodą płatkach śniadaniowych.  

Genetyczny kod – sprawdź to sam!

Co będzie potrzebne do izolacji DNA? Przede wszystkim miękki owoc: banan, truskawka czy kiwi, do tego woreczek foliowy, sitko do herbaty, sól kuchenna, płyn do mycia naczyń, alkohol etylowy 95%, woda, zlewka 50 ml, 2 zlewki 250 ml i łyżeczka.

>>> KLIKNIJ I OBEJRZYJ KRÓTKI FILM

Materiały przygotowane? Teraz nie pozostaje nic innego, jak przejść do działania. Pół obranego banana musicie umieścić w woreczku foliowym i dolać do niego ok. 50 ml wody, a następnie zawiązać i rozcierać aż do uzyskania jednolitej masy. W zlewce należy wymieszać 100 ml wody, 2 łyżeczki soli i 2 łyżeczki płynu do naczyń, a nastęnie do tego roztworu przełożyć zawartość woreczka i ponownie wymieszać. Aby pozbyć się bananowego "brudu", całość trzeba przesączyć na sitku. Do czystej zawiesiny wystarczy już tylko wlać bardzo zimny alkohol etylowy. Na granicy płynów zaczną wytrącać się włókna - to właśnie nitki bananowego DNA. 

Fluorescencja - czy kasztanowiec świeci w ciemności?

Wszyscy znamy drzewa kasztanowe o charakterystycznych liściach i pięknych brązowych owocach w kolczastych łupinkach. A czy wiecie, że w takim pozornie zwyczajnym kasztanowcu drzemie mnóstwo fascynujących substancji chemicznych? Jedną z nich jest eskulina, która ma zdolność fluorescencji. Jeśli macie lampkę lub latarkę emitującą światło UV - do dzieła!

>>> KLIKNIJ I OBEJRZYJ KRÓTKI FILM

Do wykonania eksperymentu potrzebna będzie świeża gałązka kasztanowca. Musicie obrać ją z miękkiej kory i ściąć na wiórki, a te nożyczkami na drobną posypkę. Następnie przygotujcie trzy zlewki z wodą. Do jednej z nich dodajcie sody oczyszczonej, żeby uzyskać odczyn zasadowy, do drugiej - octu, żeby roztwór był kwaśny, a trzecią pozostawcie z wodą, czyli o pH obojętnym. Po dosypaniu ścinek gałązki kasztanowca do wszystkich trzech zlewek zobaczycie, w jaki sposób środowisko wpływa na siłę zjawiska fluorescencji - i przekonacie się, że kasztanowce naprawdę świecą w ciemności! Zgaście światło i poświećcie latarką UV na każdą próbkę.

POWODZENIA I DOBREJ ZABAWY!

---

Więcej ciekawych inspiracji na eksperymenty chemiczne można znaleźć na stronie internetowej >>> KOLORATORIUM. Publikowane są tam cyklicznie zestawy materiałów edukacyjnych, stworzonych we współpracy z dr hab. Aleksandrą Ziembińską-Buczyńską. Zabawa edukacyjna w chemika-detektywa to świetny sposób na trening mózgu i spędzenie czasu wolnego z dziećmi. Wymaga niewielkich nakładów pieniężnych, a daje dużo satysfakcji.

---

"Koloratorium" to program społeczny realizowany przez FFiL Śnieżka SA. Akcja, w której uczestniczą 164 szkoły i uczniowie z całej Polski, inspiruje do nauki poprzez zabawę oraz odkrywania bogatego świata chemii.

Opracowanie na podstawie materiałów prasowych FFiL Śnieżka SA.

Data publikacji: 27 marca 2020