Dach, co się burzy nie boi

Jeśli planujesz wykończenie dachu dachówką ceramiczną lub cementową, to wybierz ją nie tylko w oparciu o estetykę - dostosuj rozwiązania do lokalnej strefy wiatrowej i zagrożeń burzowych.  

W ciągu ostatnich lat zjawisko trąby powietrznej przestało być w Polsce pojęciem obcym – wichury wielokrotnie nawiedziły zwłaszcza centralne rejony kraju, zrywając dziesiątki dachów ze starych i nowych budynków. Wiatr jest dla dachu jednym z groźniejszych zjawisk atmosferycznych. Nawet jeśli nie niszczy całej konstrukcji, to może prowadzić do jej poderwania pojedynczych elementów albo do rozszczelnienia, a to naraża połać na przeciekanie, stopniową degradację poszycia i ocieplenia, a w konsekwencji poważny remont domu. Bardzo ważne jest, aby się przed tym zabezpieczyć. Dach musi być mocny i szczelny niezależnie od panującej aury. 

Strefa obciążenia wiatrem

Powinno się sprawdzić ją na podstawie położenia geograficznego domu jeszcze przed adaptacją projektu, żeby móc dokonać w nim ewentualnych zmian związanych z zaproponowanymi rozwiązaniami dachowymi. W ostateczności, w uzgodnieniu z kierownikiem, można to zrobić nawet na etapie budowy, wzmacniając konstrukcję poszycia albo decydując się na inny typ pokrycia dachowego. Norma Eurokod 1991-1-4:2008 (EN) dzieli kraj na trzy strefy obciążenia wiatrem:

• strefa I – słabe wiatry: większa część Polski
• strefa II – umiarkowana siła wiatru: Pojezierze Pomorskie i okolice Zatoki Gdańskiej 
• strefa III – najsilniejsze wiatry: obszary górskie, południowe części województwa podkarpackiego, małopolskiego, śląskiego i dolnośląskiego.

W projektach gotowych najczęściej rozwiązania dachowe przewiduje się dla strefy I i II. Jeśli dom ma stanąć w strefie III, potrzebne będzie wzmocnienie dachu. Podobnie, jeśli daną okolicę wyjątkowo często nawiedzają burze, silne opady śniegu czy sporadyczne wichury (warto popytać o to mieszkańców). Dodatkowe zabezpieczenie dachu może też być potrzebne, jeśli mamy do czynienia z przekroczeniem dopuszczalnego nachylenia połaci (małym spadkiem dachu), oknami dachowymi, koszami. Określone rozwiązania mogą też narzucać miejscowe przepisy dotyczące zabezpieczenia.

Bezpieczny dach z dachówek

Na wytrzymałość połaci wpływa budowa poszycia, rodzaj zastosowanych materiałów i sposób ich mocowania. Dachówki ceramiczne lub cementowe, które są ciężkie, trudno poderwać - ciężar całego pokrycia sprawia, że jest ono odporne na poprzeczne i podłużne siły działania nawet silnego wiatru. Nie ma jednak pewności, że potężna wichura nie porozsuwa dachówek, ułatwiając siekącej z różnych stron wodzie na dostawanie się pod pokrycie.  Dlatego wybierając dachówki ceramiczne lub cementowe warto zwrócić uwagę na konstrukcję zamków. To ona w dużej mierze wpływa na szczelność połaci. Im bardziej rozbudowany zamek, tym lepsza gwarancja zabezpieczenia przed wodą opadową. Nie bójmy się pytać doradców, czy proponowana przez nich dachówka ma opatentowane rozwiązania przeciwdeszczowe i systemy zabezpieczające przed silnym wiatrem.

Rozbudowane zamki zapewniają wysoką szczelność i szybkie odprowadzanie wody (fot. CREATON)

W dachówkach ceramicznych marki CREATON zamki pionowe mają konstrukcję opracowaną na podstawie „techniki labiryntowej”. Stworzoną w ten sposób barierę przeciwdeszczową trudno pokonać nawet przy bardzo silnych wiatrach. Dodatkowym czynnikiem zabezpieczającym przed wiatrem jest też poczwórny zakład zbiegu dachówek na połaci. Element ten jest szczególnie istotny przy małym kącie nachylenia połaci (dachówkę TITANIA można dzięki temu stosować już od 10°).

Mocowanie

Dachówki mocuje się do łat spinkami i klamrami. Ich liczba i rodzaj zależą nie tylko od rodzaju dachówek i strefy wiatrowej, wynikającej z położenia budynku, ale też od uwarunkowań konstrukcyjnych: wysokości budynku, kształtu dachu, kąta nachylenia połaci, budowy (wentylowana lub nie). Standardowo, kiedy wymagane jest klamrowanie, mocowana musi być przynajmniej co trzecia dachówka po przekątnej, do tego każda dachówka kalenicowa i pulpitowa oraz gąsiory. W celu zwiększenia zabezpieczenia przed naporem wiatru powinno się zagęścić klamrowanie, stosując układ mocowania nie co trzeciej, ale co drugiej lub nawet każdej dachówki na całej powierzchni dachu.

Szczelne poszycie

To ono chroni nasz dom, gdyby woda jednak przedostała się pod spód pokrycia szczelinami powstałymi wskutek poderwania pojedynczych elementów. Musi zostać zatrzymana przez papę albo wodoszczelną, wytrzymałą membranę. W ofercie Creaton jest do wyboru kilka produktów, ich parametry, gramaturę i rodzaj dobiera się w zależności od kąta nachylenia połaci i wymagań eksploatacyjnych.

Miejsca newralgiczne

Są to wszystkie strefy, w których łączą się poszczególne części połaci – kosze, załamania, kalenica – a także połączenia połaci ze ścianą, z oknem dachowym oraz z kominem. W tych miejscach należy szczególnie zadbać o jakość wykonania wszelkich uszczelnień. CREATON proponuje rozwiązanie w postaci kalenicy wentylowanej: użycie dachówek kalenicowych wentylacyjnych oraz gąsiorów mocowanych przy pomocy opatentowanego systemu FIRSTFIX^®. Takie rozwiązanie zapewnia z jednej strony odporność dachu na intensywne opady i wichury, a z drugiej optymalną wentylacji całej konstrukcji dachowej, co wydłuża jej żywotność. Producent poleca też  uniwersalną taśmę dekarską CREPFORM Plus^®. Jej dwuczęściowa folia ochronna ułatwia i przyspiesza montaż, a zintegrowana siatka zwiększa stabilność kształtu. Butylowa warstwa o zwiększonej odporności na promieniowanie UV (powłoka Sun-Blocker) zapewnia dobrą przyczepność i ochronę przed wodą.

 (fot. CREATON)

Jako uzupełnienie systemu zabezpieczeń dachu, warto pomyśleć również o instalacji odgromowej - choć w świetle przepisów nie jest to obowiązkowe (zobacz więcej na temat piorunochronu).

Opracowanie na podstawie materiałów CREATON.

Data publikacji: 24 października 2018