Wstawiamy bieg

Prefabrykowane schody są wygodne, ale wymagają logistycznej konsekwencji i nie tolerują zmian. Sprawdź, co musisz wiedzieć podczas ich zamawiania i jak przygotować się do montażu, aby wszystko przebiegło sprawnie.

Schody z fabryki to precyzyjnie wykończone i pewne rozwiązanie. O ich zaletach pisaliśmy TUTAJ. Ten komfort wymaga jednak konsekwencji. Decydując się na prefabrykowane schody, musisz z góry zaplanować sposób wykończenia stopni i posadzek oraz odpowiednio przygotować się do logistyki procesu montażu. Schody będą miały dokładnie takie wymiary, jakie zamówisz, więc jeśli pomylisz się przy określaniu wysokości stopni, nie da się tego naprawić. Zamówienie składa się jeszcze na etapie stanu surowego, więc podajesz planowane, a nie rzeczywiste poziomy oraz grubości podłóg i okładzin stopni - to nie ułatwia zadania.

Kiedy składać zamówienie

Pierwsze konsultacje warto odbyć już na etapie projektu. Producent doradzi wtedy, jak najlepiej oprzeć bieg, czy podciąć krawędź otworu w stropie, formując tam półkę, czy przygotować kieszenie w ścianach klatki schodowej. Jeśli budynek już pnie się w górę i etap stropu został zamknięty, producent też na pewno poradzi sobie z rozwiązaniem. Schody mają przewidziane różne warianty oparcia i na pewno uda się dobrać odpowiednie do stanu istniejącego. Ważne, żeby z zamówieniem - i jego realizacją! - zdążyć przed wykonaniem konstrukcji dachu. Nad miejscem wstawienia biegu nie może być krokwi (jeśli czas goni, przy elementach kręconych lub zabiegowych o małej powierzchni obrysu, czasami wykonuje się całą więźbę dookoła, a to miejsce zostawia na koniec).

Ważący 2-3 tony prefabrykowany bieg wstawia się za pomocą dźwigu, od góry, bezpośrednio w docelowe miejsce - musi to być zrobione zanim pojawi się konstrukcja dachu (fot. KMR)

Od złożenia zamówienia do jego realizacji mija zazwyczaj od trzech do sześciu tygodni. Należy ustalić z producentem terminy i odpowiednio rozplanować harmonogram prac budowlanych.

Jak przygotować się logistycznie

Prefabrykowane schody mogą ważyć nawet trzy tony. Nie da się zamontować ich bez pomocy dźwigu. Termin wynajmu dźwigu i dostawy schodów trzeba precyzyjnie dograć, bo za wynajem płacimy godzinowo. To może być problem, zwłaszcza wtedy, gdy schody jadą z daleka (przy okazji warto pamiętać, że za transport - ze względu na gabaryty samochodu - zazwyczaj płaci się w dwie strony). Dobrze dysponować w razie czego numerem telefonu do kierowcy.

Elementy mają fabrycznie przygotowane uchwyty pod haki - aby prawidłowo wypoziomować zawieszony na hakach bieg, najlepiej zamówić zawiesia łańcuchowe z czterema cięgnami (fot. BÜRKLE)

W przypadku inwestycji zlokalizowanych w pobliżu zakładu produkcyjnego niektórzy producenci wychodzą klientom naprzeciw i sami organizują cały potrzebny sprzęt, ale jeśli schody jadą w Polskę, dźwig musimy zorganizować samodzielnie. Pamiętajmy, aby uprzedzić zarówno producenta, jak i operatora dźwigu, o ewentualnych kłopotach z drogą dojazdową, grząskim terenie, ciasnych zakrętach czy roztopach, żeby maszyny nie ugrzęzły.

Co trzeba podać w zamówieniu

Jeśli ściśle trzymamy się ustaleń projektu, to wystarczy przesłać odpowiednie rzuty i przekroje. Jeśli planujemy zmiany konstrukcyjne lub wykończeniowe, musimy powiadomić o nich producenta. W zamówieniu ważny jest układ schodów, ich typ, to, czy są jedno- czy wieloczęściowe, czy znajdą się między ścianami w klatce schodowej, czy są wolnostojące. Istotna jest także grubość i ukształtowanie krawędzi stropu, liczba i wymiary stopni, poziomy ewentualnych spoczników. Na tej podstawie dobiera się sposób oparcia czy kotwienia bocznego biegu.

Schody z fabryki nie wybaczają wykonawczych niedociągnięć - są wykonane precyzyjnie pod wymiar (fot. DENNERT)

Dodatkowo musimy określić grubość okładziny stopni (lub jej brak) i całkowitą grubość wszystkich warstw podłogowych (izolacji, podkładu i posadzki) na obu kondygnacjach. Bez tego pierwszy i ostatni stopień byłyby za wysokie lub za niskie w stosunku do reszty. To nie surowy prefabrykat ma licować z gołą podłogą, tylko gotowe schody z posadzką.

W zamówieniu trzeba również uwzględnić wszystkie elementy dodatkowe, jak elastomerowe podkładki tłumiące drgania, stalowe trzpienie czy kątowniki stabilizujące. Ważny jest też sposób wykończenia boków i spodu biegu. Jeśli schody są odsłonięte, stanowią reprezentacyjny element wnętrza, to nie mogą być tam widoczne żadne otwory montażowe. Jeśli producent nie ma w ofercie schodów o gładkim wykończeniu, to można poprosić o zasłonięcie ich zaślepkami lub zaszpachlowanie.

Sposoby oparcia biegu

Zwieńczenie biegu i łączniki dobiera się indywidualnie, więc schody pasują do wszystkich masywnych stropów, do każdego kształtu otworu i klatki schodowej. W stropach typu gęstożebrowego potrzebne może być co najwyżej wzmocnienie krawędzi otworu żelbetowym wymianem lub podciągiem (jeśli w projekcie nie przewidziano tego typu schodów).

Prefabrykat opiera się albo bezpośrednio na płycie stropu (Rys.1.), albo na konsoli, czyli uformowanej wzdłuż krawędzi otworu półce (Rys.2.). Przy oparciu schodów na pełnej płycie stropu należy wykonać poduszkę z zaprawy cementowej i w odpowiednich miejscach wywiercić w stropie otwory pod trzpienie stabilizujące.

Rys.1. Oparcie biegu bezpośrednio na stropie

W biegu schodowym otworów pod trzpienie wiercić nie trzeba - są przygotowane fabrycznie (fot. BÜRKLE)

Przy oparciu biegu na półce trzpienie nie są potrzebne, pod biegiem powinno się natomiast umieścić elastomerowe podkładki tłumiące drgania (są dostępne na życzenie). Zapobiegają one tworzeniu się mostków akustycznych. Trzeba o tym pamiętać i pilnować, aby podczas montażu podkładki nie zostały pominięte.

Rys.2. Oparcie biegu na półce (konsoli)

Na dole bieg stabilizuje się kątownikiem albo kotwi w podłożu stalowymi trzpieniami (Rys.3.). Jeżeli nie ma piwnicy, a trzpienie są na tyle długie, że sięgną izolacji przeciwwilgociowej, to warto upewnić się, że zastosowane zostaną kotwy chemiczne, które są wodoszczelne. Inaczej przebita trzpieniami izolacja może przeciekać.

Rys.3. Posadowienie biegu u podnóża schodów

Wymiar dolnego stopnia musi być dopasowany tak, żeby po zakryciu go warstwami podłogi wysokość stopnia mierzona od górnego poziomu posadzki do górnego poziomu okładziny była taka sama, jak pozostałe wysokości wszystkich stopni schodów. Łatwo się pomylić, dlatego trzeba dokładnie rozrysować sobie układ wszystkich warstw.

ZOBACZ, JAK POPRAWNIE OKREŚLIĆ WYSOKOŚĆ PIERWSZEGO STOPNIA SCHODÓW

Jeżeli schody mają być osadzone w klatce schodowej, to zazwyczaj na poziomie podestów przygotowuje się kieszenie, w których zostaną zakotwione łączniki. Ich umiejscowienie i przygotowanie wymaga podglądowego projektu. W kieszeniach również powinno się umieścić podczas montażu elastomerowe podkładki.

Elastomerowe podkładki zapobiegają przenoszeniu drgań (fot. DENNERT)

Po wstępnym ustawieniu schodów należy skontrolować głębokości oparć (będą podane w instrukcji montażu) oraz wysokość pierwszego i ostatniego stopnia, sprawdzając, czy po wykończeniu podłóg i schodów poziomy będą odpowiednie. Następnie można odczepić prefabrykat z zawiesi transportowych. Schody od razu po zamontowaniu są gotowe do użytkowania, warto tylko osłonić je folią na czas budowy (często schody przyjeżdżają z fabryki owinięte grubą folią - nie zdejmujmy jej za szybko). Później, na etapie prac wykończeniowych, trzeba jeszcze wypełnić wszystkie szczeliny dylatacyjne elastycznym materiałem (pianką, wełną, korkiem itp.). Ewentualne kieszenie w ścianach należy zabetonować.

Rysunki: Eryka Rakoczy

Data publikacji: 1 lutego 2020