Współczesne budownictwo stawia coraz większy nacisk na stosowanie materiałów, które są nie tylko trwałe i funkcjonalne, ale również przyjazne dla zdrowia człowieka i środowiska naturalnego. W tym kontekście silikaty, czyli wyroby wapienno-piaskowe, zdobywają uznanie zarówno wśród inwestorów, jak i projektantów. Dzięki swoim unikalnym właściwościom, silikaty są sprawdzonym rozwiązaniem zarówno do budowy ścian konstrukcyjnych oraz działowych, jak i elementów wykończeniowych elewacji budynków.
Silikaty to materiały budowlane produkowane wyłącznie z naturalnych surowców, takich jak piasek (90%), wapno (7%) i woda (3%). Powszechna technologia produkcji silikatów polega na gaszeniu mieszanki wapienno-piaskowej w reaktorach, a następnie jej dowilżaniu do wymaganej wilgotności, co pozwala na łatwe uformowanie cegieł lub bloczków metodą prasowania. Tak powstałe półfabrykaty poddawane są procesowi autoklawizacji, aby uzyskać odpowiednie parametry wytrzymałościowe. Proces ten odbywa się w warunkach wysokiego ciśnienia pary wodnej (ok. 1,6 MPa) i temperatury (ok. 203 °C), co pozwala na utworzenie na powierzchni ziaren piasku nierozpuszczalnych krzemianów wapnia. Taka technologia produkcji odwzorowuje proces powstawania piaskowca w warunkach naturalnych.
Ze względu na skład, z którego powstają, silikaty są nazywane również wyrobami wapienno-piaskowymi lub wapienno-krzemionkowymi (fot. Stowarzyszenie Producentów Silikatów „Białe murowanie”)
Bloczki silikatowe charakteryzują się dużą gęstością, która wpływa na ich właściwości użytkowe. Do najważniejszych z nich należą:
Cechy te mają istotny wpływ na zapewnienie komfortowych warunków bytowych oraz spełnienie wymagań w zakresie bezpieczeństwa konstrukcji, higieny i zdrowia człowieka.
Wyroby wapienno-piaskowe, jak wszystkie materiały budowlane pochodzenia naturalnego, zawierają naturalne pierwiastki promieniotwórcze, jednakże silikaty charakteryzują się najniższym wskaźnikiem radioaktywności naturalnej wśród materiałów budowlanych. Dzięki zawartości wapna, silikaty mają odczyn silnie zasadowy, co zapewnia wysoką odporność na korozję biologiczną. Ponadto, wykazują one zdolność do regulowania wilgotności powietrza wewnątrz pomieszczeń. Dzięki swojej strukturze, bloczki wapienno-piaskowe mogą pochłaniać nadmiar wilgoci z powietrza, a następnie oddawać ją, gdy powietrze staje się suche. W efekcie ustalony na ok 60% poziom wilgotności utrzymywany jest na stałym poziomie, co zapewnia korzystny mikroklimat w pomieszczeniach. Taka naturalna regulacja wilgotności dobrze wpływa na zdrowie mieszkańców, zmniejszając ryzyko rozwoju pleśni i grzybów. Jest to szczególnie ważne w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności, takich jak łazienki, kuchnie czy piwnice.
Ściany wykonane z silikatów to rozwiązanie polecane osobom, które cenią sobie maksymalne wyciszenie pomieszczeń. Szczególnie dobrze w tym aspekcie sprawdzają się bloczki o podwyższonych parametrach izolacyjności akustycznej. Ich duża gęstość (klasa od 1,8 do 2,2) pozwala na wykonanie stosunkowo cienkich ścian o dużej masie powierzchniowej, co zapewnia najwyższą ochronę akustyczną zarówno przed hałasem ulicznym, jak i bytowym. Znajdują one zastosowanie zarówno w budownictwie jednorodzinnym, wielorodzinnym, jak i hotelowym czy biurowym.
Ściany z silikatów świetnie izolują akustycznie (fot. Stowarzyszenie Producentów Silikatów „Białe murowanie”)
Wysoka akumulacyjność cieplna to pożądana cecha silikatów jako materiałów budowlanych. Jest najbardziej odczuwalna przy chwilowych spadkach temperatury lub przerwach w ogrzewaniu. Ściany pomieszczeń wykonane z silikatów latem powoli absorbują ciepło zewnętrzne, chronią pomieszczenia przed upałem, a zimą akumulują energię grzewczą i oddają ją jeszcze długo po wyłączeniu grzania. Dzięki temu temperatura wewnątrz pomieszczeń przez cały rok utrzymywana jest na poziomie komfortowym dla organizmu – latem użytkownicy odczuwają przyjemny chłód, a zimą są zabezpieczeni przed gwałtownym spadkiem temperatury.
Silikaty cechują się wysoką wytrzymałością na ściskanie (bloczki produkowane są w klasach 10-40 MPa), co pozwala na wznoszenie budynków o kilkunastu kondygnacjach bez potrzeby wzmacniania elementami żelbetowymi. Duża dokładność wymiarów przyczynia się do szybkiego wznoszenia ścian na zaprawie zarówno tradycyjnej, jak i cienkowarstwowej. Wysoka odporność na czynniki atmosferyczne, takie jak mróz, w połączeniu z niską nasiąkliwością sprawia, że mogą być one wykorzystywane do budowy obiektów w wymagających warunkach klimatycznych.
Silikaty pozwalają na murowanie nawet wielokondygnacyjnych budynków bez wzmocnień (fot. Stowarzyszenie Producentów Silikatów „Białe murowanie”)
Niezaprzeczalnym atutem silikatów jest także ich estetyka. Wyroby tradycyjne, znane jako „biała cegła”, mają atrakcyjny wygląd zarówno na płaszczyźnie płaskiej, jak i powstałej po przełupaniu. Silikaty są zatem materiałem o szerokich możliwościach zastosowania. Mogą być używane w budynkach mieszkalnych, komercyjnych oraz przemysłowych. Ich naturalny wygląd i różnorodność formatów pozwalają na realizację nawet najbardziej wymagających projektów architektonicznych.
Podsumowanie
Silikaty to materiał budowlany, który łączy w sobie właściwości zdrowotne z trwałością i ekologią. Dla inwestorów i projektantów stanowią dobry wybór, pozwalający na realizację projektów, które są nie tylko funkcjonalne, ale także przyjazne dla zdrowia i środowiska.
Tekst: dr inż. Iga Jasińska, Ekspert Stowarzyszenia Producentów Silikatów „Białe murowanie”.
Zdjęcia: Stowarzyszenie Producentów Silikatów „Białe murowanie”.
Data publikacji: 29 października 2024
Utarty slogan mówi, że ściany powinny być mocne i ciepłe. Mocne nie oznaczają jednak, że wymurowane z superwytrzymałego budulca. Nawet najniższa wytrzymałość na ściskanie elementów ściennych, czyli 2,5-3 MPa, przy odpowiedniej grubości muru wystarcza dla zapewnienia wymaganej nośności. Co zaś do parametrów cieplnych... W dobie domów energooszczędnych większość ścian ma zewnętrzne oieplenie. Izolacyjność elementów murowych ma więc znaczenie tylko w ścianach jednowarstwowych. Tym, na co na pewno warto zwrócić uwagę, jest łatwość murowania, czystość, ograniczenie zużycia zaprawy, dostępność rozmaitych kształtek systemowych, oraz wygoda użytkowa.