Ocieplenie domu to jedna z najważniejszych inwestycji, której celem jest poprawa efektywności energetycznej budynku oraz zwiększenie komfortu termicznego jego mieszkańców. Wśród dostępnych na rynku materiałów termoizolacyjnych, styropian cieszy się niesłabnącą popularnością. To zasługa jego właściwości, takich jak odporność na wilgoć, łatwość montażu i atrakcyjna cena. Aby jednak ocieplenie spełniło swoje zadanie, warto poznać kilka kluczowych zasad dotyczących wyboru i montażu styropianu w systemie ETICS.
ETICS (External Thermal Insulation Composite System) to nowoczesny system izolacji ścian zewnętrznych, polegający na przyklejeniu warstwy ocieplenia do ścian budynku przy użyciu specjalnej zaprawy klejowej. Styropian, stanowiący materiał izolacyjny, jest dodatkowo mocowany mechanicznie za pomocą kołków (nie zawsze jest to konieczne), a następnie zabezpieczany warstwą zbrojoną, czyli siatką zatopioną w kleju. Całość wykańcza się cienkowarstwowym tynkiem elewacyjnym. Bardzo istotne jest właściwe dobranie materiałów oraz ich profesjonalny montaż.
System ociepleń oparty na styropianie (fot. PSPS)
Pierwszym krokiem do skutecznego ocieplenia jest wybór odpowiedniego styropianu. Jego rodzaj i grubość powinny być precyzyjnie określone w projekcie ocieplenia, który uwzględnia wymagania dotyczące współczynnika przenikania ciepła (U). W przypadku budynków poddawanych termomodernizacji, decyzje te powinny być podejmowane na podstawie audytu energetycznego.
Parametry białego i grafitowego styropianu (fot. PSPS)
Do ocieplenia ścian zewnętrznych najczęściej stosuje się styropian biały (EPS) lub grafitowy. Biały styropian to materiał sprawdzony przez lata, oferujący dobrą izolacyjność termiczną i atrakcyjną cenę. Styropian grafitowy, dzięki dodatkowi specjalnych substancji, charakteryzuje się lepszymi parametrami termoizolacyjnymi, co pozwala na zastosowanie cieńszej warstwy izolacji. Trzeba jednak pamiętać, że grafitowy styropian szybciej nagrzewa się pod wpływem słońca, dlatego podczas montażu, szczególnie w okresie letnim, wymaga on ochrony przed promieniowaniem słonecznym (zacieniania elewacji) aż do momentu nałożenia warstwy zbrojonej. Mówiąc kolokwialnie - biały styropian wybacza brak siatek zacieniających, grafitowy nie.
Aby styropian spełnił swoją rolę, jego montaż musi być wykonany z najwyższą starannością. Oto kluczowe etapy prac, na które warto zwrócić uwagę:
Przygotowanie powierzchni:
Przed przyklejeniem płyt styropianowych, ściany budynku muszą być dokładnie oczyszczone i wyrównane. Wszystkie uszkodzenia powinny zostać naprawione, a powierzchnia zagruntowana, co zapewni lepszą przyczepność kleju.
Klejenie płyt:
Do mocowania styropianu należy używać systemowego kleju.
Klej nakłada się na płytę w formie ramki na krawędziach oraz placków na środku, co minimalizuje ryzyko powstawania mostków termicznych i korytarzy powietrznych pod ociepleniem (bezpieczeństwo ogniowe) oraz zapewnia stabilne przyleganie do ściany (fot. PSPS)
Spoinowanie:
Po utwardzeniu kleju, szczeliny między płytami styropianowymi należy wypełnić niskoprężną pianką poliuretanową, co dodatkowo eliminuje mostki termiczne.
Wyrównywanie:
Wszelkie nierówności na powierzchni ocieplenia powinny zostać starannie zeszlifowane.
Mocowanie mechaniczne:
Płyty styropianowe najczęściej muszą być dodatkowo zabezpieczone odpowiednimi kołkami, przynajmniej w strefach największego ssania wiatru. Stosuje się kołki z trzpieniem tworzywowym lub stalowym, w zależności od potrzeb.
Liczba i rozmieszczenie łączników mechanicznych zależą od wysokości budynku oraz rodzaju podłoża (fot. PSPS)
Wykonanie warstwy zbrojącej:
Na stabilnie zamontowane płyty nakłada się klej, w którym zatapia się siatkę z włókna szklanego. Warstwa ta chroni ocieplenie przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz pęknięciami elewacji. Naroża okien i drzwi powinny być dodatkowo wzmocnione siatką w postaci skośnych pasów.
Aplikacja tynku:
Przed nałożeniem tynku elewacyjnego, warstwę zbrojącą należy zagruntować, aby zwiększyć przyczepność tynku. Do wyboru są tynki akrylowe, silikonowe oraz mineralne, które nakłada się równomiernie, dbając o estetykę i odpowiednią grubość warstwy. W przypadku elewacji południowych i zachodnich zaleca się unikać gładkich tynków w ciemnych kolorach, które mogą się nadmiernie nagrzewać.
Termomodernizacja budynku, w tym ocieplenie ścian styropianem, to inwestycja, która przynosi wymierne korzyści finansowe w postaci niższych rachunków za ogrzewanie. W Polsce istnieje możliwość uzyskania dofinansowania na tego typu prace, co znacząco obniża koszty realizacji. Program „Czyste Powietrze” oferuje dotacje oraz preferencyjne pożyczki dla właścicieli domów jednorodzinnych, wspierając ich w działaniach na rzecz poprawy efektywności energetycznej budynków.
Źródło: materiały prasowe POiD w ramach kampanii "TERMOMODERNIZACJA plus DOBRY MONTAŻ".
Opracowanie: Magdalena Madej
Data publikacji: 8 sierpnia 2024
Murowane budynki najczęściej ociepla się metodą ETICS, czyli lekką mokrą. I zazwyczaj wybiera się styropian, coraz częściej ciemny. Izolację przykleja się do muru, a następnie wykańcza zbrojoną zaprawą szpachlową i tynkiem. Całość musi być spójna, chemia budowlana nie może być agresywna wobec materiału ociepleniowego ani się od niego odspajać. Zazwyczaj produkty są uniwersalne. Ale... Warstwa izolacji ścian to obecnie minimum 15-20 cm. To dużo. W tak grubym materiale trudno o jednorodność w kwestii rozkładu naprężeń. Inaczej pracuje spodnia część, która musi zapewnić trzymanie się muru, a inaczej wierzchnia, nagrzewana od słońca. Z tego powodu izolacja podlega mikroodkształceniom, co naraża na pękanie zarówno zarówno warstwę kleju po stronie muru, jak i tynku z zewnątrz. Wystarczy drobny błąd wykonawcy, niefortunne warunki atmosferyczne podczas prac, brak osłon przeciwsłonecznych - i może dojść do odpadnięcia izoalcji albo popękania tynku. Co wtedy? Do kogo zwrócić się z reklamacją - do wykonawcy, który zrzuci winę na kiepską jakość materiałów? Do producenta materiału ociepleniowego, który zarzuci wykonawcy, że zbyt długo pozostawił styropian na ekspozycję słońca? Czy do producenta chemii budowlanej, który uzna, że styropian miał wady? Wszyscy umywają ręce, a inwestor zostaje ze swoim nierozwiązanym problemem sam. I tu dochodzimy do głównej zalety systemu. Jeśli kupimy kompletny system elewacyjny, czyli nie tylko izolację, ale również niezbędną chemię budowlaną, w przypadku awarii zwracamy się do tego konkretnego producenta. Oczywiście nadal winą może być obarczany wykonawca, bo gwarancja systemowa na tego typu usługę nie obowiązuje, jest tu zbyt duże ryzyko niestabilności pogody - ale zazwyczaj firmy chętnie godzą się na rozwiązania kompromisowe, na przykład darmową część nowych, potrzebnych do wymiany materiałów. Naważniejsze, że inwestor nie zostaje z problemem sam.