Jak prowadzić prace murarskie w warunkach zimowych?

Budowa domu w okresie zimowym zawsze będzie obarczona pewnymi utrudnieniami i spadkiem efektywności. Jednak sama niska temperatura nie oznacza jeszcze konieczności zatrzymania realizacji inwestycji. O tym, kiedy i jak murować w chłodne dni, mówi Joanna Nowaczyk, ekspertka Stowarzyszenia Producentów Silikatów „Białe murowanie”.

Poprawne wykonywanie prac murarskich to nie tylko znajomość podstawowych zasad sztuki budowlanej. Aby murowana przegroda spełniała wszystkie swoje funkcje i przez lata mogła funkcjonować w nienaruszonym stanie jakościowym, należy również dobrać odpowiednie elementy murowe, a także właściwą zaprawę do ich połączenia. Mniej oczywistymi czynnikami, które jednak mają znaczący wpływ na łatwość i poprawność wznoszenia przegród, są występujące, okresowo zmienne, warunki atmosferyczne. Mówiąc w uproszczeniu - w okresach występowania skrajnych temperatur zachodzi konieczność przestrzegania dodatkowych wytycznych. Oznacza to, że zarówno podczas letnich upałów, jak i zimowego ochłodzenia, prace budowlane wymagają staranniejszego zaplanowania oraz uwzględnienia szczególnych wskazówek wykonawczych. Jakie warunki muszą być spełnione, aby prawidłowo wymurować ścianę w okresie obniżonych temperatur?

Prowadzenie prac murarskich w okresach występowania obniżonych temperatur – ograniczenia

Za warunki zimowe, w których dopuszcza się prowadzenie prac murarskich, uznaje się temperaturę od -6ᵒC do +5ᵒC. Prac murarskich nie można prowadzić w temperaturze niższej niż -6ᵒC (do prac można przystąpić dopiero, gdy temperatura otoczenia muru  przez co najmniej 48 godzin będzie wyższa niż +2ᵒC). Nie dopuszcza się również prowadzenia prac na przemarzniętym murze, to znaczy takim, który był poddany oddziaływaniu temperatury niższej niż -2ᵒC przez co najmniej 48 godzin. Świeżo wykonany mur należy chronić przed działaniem czynników atmosferycznych (opadów lub nadmiernego wychłodzenia) poprzez odpowiednie osłonięcie.

Prace murarskie, za zgodą kierownika budowy, można prowadzić zimą, pod warunkiem, że temperatura nie spada poniżej -6⁰C, a podczas murowania zadba się o spełnienie szczególnych wytycznych wykonawczych (fot. BIAŁE MUROWANIE)

Kontynuacja prac związanych z wznoszeniem przegród w temperaturach niższych niż +5ᵒC jest możliwa po spełnieniu kilku wymagań. Podstawowym jest uzyskanie pozwolenia udzielonego przez kierownika budowy lub inspektora nadzoru, którzy bezpośrednio ponoszą odpowiedzialność za prowadzenie robót. Taka decyzja o kontynuacji prac musi być udokumentowana odpowiednim wpisem w dzienniku budowy. W kolejnym kroku należy zadbać o odpowiednie przygotowanie miejsca pracy, które powinno być osłonięte od wiatru, deszczu i śniegu, a także oczyszczone ze śniegu i lodu (przy czym nie dopuszcza się oczyszczania miejsca prowadzenia prac przy użyciu soli lub jakichkolwiek środków chemicznych). 

Dbałość o stan elementów murowych 

Podczas murowania należy używać wyłącznie nieprzemarzniętych elementów murowych. Oznacza to, że nie wolno stosować do murowania bloczków pokrytych szronem lub śniegiem, a także tych, które znajdowały się w temperaturze niższej niż -2ᵒC przez okres dłuższy niż 24 godziny. W przypadku długotrwałego przechowywania elementów murowych w temperaturze ujemnej, należy zaplanować odpowiednio wydłużony okres ich odmarzania. Możliwość wykorzystania elementów murowych powinno się sprawdzić poprzez pomiar temperatury.

UWAGA - przemarznięcie elementów murowych powinno się sprawdzać mierząc temperaturę wewnątrz elementu, a nie na jego powierzchni!

Mając na uwadze te wytyczne, najkorzystniejsze jest przechowywanie materiałów w oryginalnych opakowaniach (ofoliowaniu) w pomieszczeniach o temperaturze dodatniej. Alternatywnie korzystnym sposobem przechowywania materiału jest przykrycie go folią i matą ocieplającą. Takie sposoby składowania powodują, że przemarzanie elementów murowych nie powinno być czynnikiem obniżającym tempo prowadzenia prac murarskich.

Odpowiedni dobór zaprawy

Ściana to nie tylko elementy murowe, to również odpowiednio dobrana zaprawa murarska. Wznosząc przegrody w okresie występowania obniżonych temperatur, najlepiej korzystać z zimowej wersji zaprawy murarskiej (z możliwością stosowania w niskiej temperaturze). Dopuszczalny zakres temperatur wśród istniejących na rynku zapraw zimowych jest różny, zwykle jednak producenci pozwalają na murowanie w warunkach lekkiej zimy, z temperaturą spadającą okresowo nawet do -6ᵒC. Przed rozpoczęciem prac należy zapoznać się ze szczegółową instrukcją zamieszczoną na worku. Nie dopuszcza się stosowania jakichkolwiek dodatków do zapraw, poza tymi, które są jednoznacznie określone w instrukcji producenta zaprawy oraz tymi, których zastosowanie zostało uprzednio zaplanowane w projekcie, zaakceptowane oraz udokumentowane w dzienniku budowy przez projektanta obiektu.

Ochrona nowo powstałego muru w okresie obniżonej temperatury

Nowo wzniesiony mur, do czasu związania i uzyskania odpowiedniej wytrzymałości zaprawy, należy chronić przed działaniem mrozu oraz wilgoci. Można np. osłonić go folią i matą ocieplającą. Przed przystąpieniem do kontynuacji prac należy sprawdzić, czy wykonany we wcześniejszym okresie mur związał prawidłowo. Sprawdzenie takie można przeprowadzić poprzez poziome uderzenie gumowym młotkiem w bloczek najwyższej warstwy muru. Jeśli stwierdzono jakiekolwiek problemy ze związaniem zaprawy murarskiej, wówczas mur należy bezwzględnie rozebrać. Jeżeli natomiast nie nastąpi odspojenie elementu, murowanie można kontynuować. W początkowej fazie ukończony mur musi być zabezpieczony przed działaniem dużych obciążeń poziomych (np. silnego wiatru). Konstrukcja murowa może być poddana takim obciążeniom po około tygodniowym występowaniu temperatur dodatnich.

Decydując się na murowanie w warunkach zimowych, przed ułożeniem kolejnej warstwy przegrody, trzeba sprawdzić czy mur, na którym następuje kontynuacja prac, nie jest przemarznięty. Prace można wznowić, gdy mur na całej swojej grubości ma dodatnią temperaturę (fot. BIAŁE MUROWANIE)

---

Zalecenia i wytyczne dobrych praktyk dotyczące wykonywania prac murarskich w warunkach zimowych można znaleźć również w Instrukcji ITB Nr 282/2020 „Wykonywanie robót budowlanych w okresie obniżonej temperatury”.

---

Tekst: Joanna Nowaczyk
Źródło: materiały prasowe Stowarzyszenia Producentów Silikatów „Białe murowanie”

Data publikacji: 27 października 2022