Jak pracuje ściana?

Dla elementów murowych kluczowym parametrem jest wytrzymałość na ściskanie. Jednak w niektórych miejscach w budynku ściany poddawane są również innym obciążeniom - i wtedy potrzebne bywa wzmocnienie. Zobacz ogólny schemat statyczny.

Po co robimy w budynku żelbetowe wieńce, trzpienie (słupy) wzmacniające, po co zbroimy spoiny? To wszystko wynika z obciążeń, jakim poddawane są ściany w budynku. Zacznijmy od ogólnego podziału. Ściany w budynku dzielą się na nośne (konstrukcyjne) oraz nienośne (działowe). Ściany nośne to te, które biorą udział w przenoszeniu obciążeń konstrukcyjnych – zbierają ciężar ze stropu, ścian wyższej kondygnacji, dachu. To oczywiście przegrody zewnętrzne, ale często również główny szkielet konstrukcji wewnątrz budynku, zwłaszcza przy dużej powierzchni. Ściany działowe nie przenoszą obciążeń konstrukcyjnych, rozdzielają tylko pomieszczenia. Każda ściana, i nośna, i działowa, pracuje przede wszystkim na ściskanie. Jest poddawana obciążeniom równomiernie rozłożonym ustawionym osiowo. Dla ścian działowych obciążenia nie są duże, bo wynikają głównie z ciężaru własnego muru, ale ściany nośne mają się z czym w budynku mierzyć – dlatego wytrzymałość na ściskanie jest kluczowym parametrem podawanym przy materiałach murowych*. 

Ściskanie jest korzystne dla muru. Niestety, dom nie jest idealnym w formie, zamkniętym prostopadłościanem – ma otwory, skośny dach, działa na niego wiejący w różnych kierunkach wiatr i czynniki eksploatacyjne. Pojawiają się też obciążenia mimośrodowe, wynikające z oparcia stropu czy nierównomiernego osiadania budynku. To sprawia, że poza korzystnymi osiowymi obciążeniami ściskającymi, w niektórych ścianach lub ich fragmentach występują również inne obciążenia, trudniejsze, czyli zginanie i rozciąganie. I one już mogą powodować uszkodzenia murów, rysy, pęknięcia. Stąd wzmocnienia w postaci wieńca, trzpieni czy zbrojenia spoin. 

Rys.1. Uproszczony schemat obciążeń, jakim poddawane są ściany w budynku jednorodzinnym.

Rys.2. Pod otworami występują obciążenia rozciągające, biegnące od narożników otworu pod kątem 45 stopni – z tego powodu często zaleca się zbrojenie spoin wspornych pod oknami, choć nie wszystkie materiały tego wymagają.
>>> ZOBACZ WIĘCEJ O ZBROJENIU SPOIN 

 

---

* Nośność pojedynczego elementu to tylko jeden z czynników branych pod uwagę przy obliczaniu nośności gotowego muru, liczy się też struktura (drążenia) i rodzaj zaprawy (>>> ZOBACZ WIĘCEJ NA TEMAT WYTRZYMAŁOŚCI).

Data publikacji: 15 marca 2023