Wybierz dobrą bramę

Ze wszystkich elementów stolarki otworowej w domu skrzydło bramy garażowej to jedno z tych najczęściej używanych. I często najbardziej eksponowanych. Dlatego choć przy wyborze trzeba kierować się estetyką, to nie wolno pominąć funkcjonalności i parametrów technicznych.

Pod pojęciem funkcjonalności bramy kryje się szereg jej cech konstrukcyjnych i użytkowych. Po pierwsze musi pasować do kształtu oraz wymiarów garażu i podjazdu, a także do planowanego sposobu ich praktycznego wykorzystywania. Dlatego najpierw wybieramy rodzaj bramy, czyli sposób jej otwierania. Po drugie - powinna spełniać określone wymogi techniczne. Trzeba tu uwzględnić niezawodność obsługi, rozwiązania zapewniające bezpieczeństwo użytkowania oraz ochronę przed włamaniem, a także enegooszczędność, jeśli garaż jest połączony z domem. Drugim kryterium wyboru są zatem parametry techniczne. Trzecim - dopiero trzecim! - kryterium jest kwestia upodobań estetycznych.  

Sposób otwierania

Do wyboru mamy bramy uchylne, segmentowe górne, segmentowe boczne i rolowane (na zamówienie można też wykonać stylizowane na starodworkowe, dwudrzwiowe bramy rozwierne).  Skrzydła uchylne są płaskie i sztywne. Podczas otwierania potrzebują wolnej przestrzeni przed garażem, po otwarciu zajmują też część sufitu w środku. W bramach segmentowych panele chowają się pod stropem (górna) albo na ścianie (boczna), oszczędzając miejsce zarówno wewnątrz garażu, jak i przed nim. Bramy rolowane mają płaszcz zwijany na wał, umieszczony w zawieszonej nad otworem kasecie - na zewnątrz lub wewnątrz garażu. W maksymalnym stopniu oszczędzają miejsce przed garażem i w jego wnętrzu. Wybór konkretnego rodzaju zależy od wymiarów wnętrza i planowanego sposobu jego wykorzystania, wysokości nadproża nad otworem wjazdowym i szerokości ściany lub filarków po jego bokach, a także dostępnego miejsca przed bramą, na podjeździe.

• Gdy na podjeździe jest mało miejsca, najlepiej nie decydować się na bramę uchylną, tylko segmentową (bez znaczenia - górną czy boczną) lub rolowaną.
• Jeśli planujemy przechowywać w garażu rowery, kosiarkę czy sprzęty ogrodnicze, dobrym rozwiązaniem są modele boczne, które mają funkcję drzwi przejściowych, umożliwiających tylko częściowe otwarcie. Sprawdzą się również bramy segmentowe górne z wbudowanymi drzwiami przejściowymi. Można też zdecydować się na tradycyjną bramę segmentową, a dodatkowo wstawić obok drzwi boczne, dopasowane do jej płaszcza.
• Do przechowywania wielkoformatowych sprzętów, choćby deski surfingowej, przydaje się wolny sufit. Niewygodne jest wtedy montowanie jakichkolwiek bram wymagających prowadnic górnych. Dobrze sprawdzą się bramy rolowane albo segmentowe boczne, które kompletnie nie zajmują tej strefy.
• Małe, ciasne wnętrza właściwie z założenia wykluczają możliwość zastosowania bram segmentowych bocznych. Na ścianie raczej nie znajdzie się miejsce na ich prowadnice. 
• Do garażu z otworem o nietypowym, na przykład łukowym nadprożu, najlepiej pasują bramy segmentowe, bo zawsze montuje się je i tak wewnątrz garażu, za światłem otworu.
• Kiedy garaż jest przeznaczony na dwa samochody, warto przemyśleć kwestię jednej dużej bramy zamiast dwóch małych. To wygodniejsze i korzystniejsze cenowo. Bardzo szerokie bramy (powyżej 5,5 m) najczęściej mają budowę segmentową albo rolowaną, bo w uchylnej ze względu na ciężar trudno zapewnić płynną pracę - mechanizmy szybko się zużywają.
• W niskich wnętrzach, gdzie nadproże nad otworem nie jest wysokie, może się okazać, że pod stropem jest za mało miejsca, żeby zamontować górne prowadnice bramy segmentowej albo kasetę bramy rolowanej. Do pojedynczych bram segmentowych potrzeba około 12 cm (choć są systemy, które przy zamontowaniu napędu elektrycznego działają już przy 8 cm, na przykład Krispol), do bram podwójnych, szerokich potrzeba nadproża o wysokości powyżej 20 cm. W przypadku bram wrolowanych na kasetę wymagane jest 25-30 cm. Nieco korzystniej wypadają bramy uchylne, których stelaż zajmuje pod stropem mniej niż 10 cm. Najlepiej wybrać bramę segmentową boczną albo rolowaną z kasetą montowaną na zewnątrz.
• W przypadku bardzo wąskiego otworu wjazdowego warto powalczyć o każdy centymetr szerokości. Nie sprawdzą się tu bramy uchylne, których prowadnice umieszcza się bezpośrednio w ościeżach - niepotrzebnie zmniejszą światło otworu. 
• W garażach wolnostojących albo wbudowanych w bryłę budynku, ale odseparowanych od reszty domu, najkorzystniej wypadają bramy uchylne. 

Parametry techniczne

Dobra brama powinna przez lata pracować bezawaryjnie i pozostawać komfortowa w eksploatacji oraz bezpieczna w obsłudze. Nie może po pół roku zacząć się zacinać, potem obwisać, a po roku rdzewieć. Dlatego nie warto kupować produktów z półki "no name". Ciągłe serwisowanie skrzydła i poranny popłoch "bo późno, a tu coś nie działa" nie są warte paru złotych oszczędności. Renomowani producenci dbają o to, żeby wszystko działało płynnie, cicho i bezpiecznie przez lata. Na bramy oferują dziesięć lat gwarancji, na same napędy - i to z częściami zużywalnymi - pięć lat (często też oferują rozmaite promocje).

Po pierwsze - trwałość i niezawodność.

Na co zwrócić uwagę? Na pewno na zabezpieczenie antykorozyjne i płynność obsługi wszystkich elementów, czyli na łożyska, rolki i sposób przesuwania się skrzydła w szynach bieżnych, na mechanizmy napędu, budowę sprężyn, wzmocnione okucia w miejscach mocowania. Nie trzeba samemu znać wszystkich detali - ale warto wiedzieć, o co pytać doradcę producenta czy sprzedawcę. Ważne, żeby sprężyny pasowały do ciężaru skrzydła, a napęd był dobrany odpowiednio do jego indywidualnej konstrukcji. Sprężyny skrętne w bramach segmentowych zapewniają optymalne wyważenie bramy, umożliwiając jej lekką obsługę jedną ręką. W przypadku bram uchylnych, gdzie sprężyny zużywają się szybciej niż w innych typach, dobrze jest upewnić się, że nawet gdy jedna ulegnie uszkodzeniu, druga utrzyma otwarte skrzydło, by znienacka nie opadło, dając pewien czas na serwis i wymianę. W bramach rolowanych z kolei przed opadnięciem zabezpiecza na przykład podwójne prowadzenie liny, a sprężyny naciągowe wspomagają napęd podczas otwierania i zamykania bramy, przedłużając tym samym jego żywotność. Bardzo ważne są mechanizmy przeciążeniowe, które sprawiają, że brama zatrzymuje się napotkawszy na przeszkodę, nie zgniata jej. Niektórzy dokładają na łączeniach segmentów dodatkowe zawiasy środkowe, które usztywniają skrzydło - przy szerokich bramach to konieczność.

Po drugie - bezpieczeństwo i komfort obsługi.

W bramach segmentowych ważny jest kształt zawiasów i łączeń, który po obu stronach płaszcza powinien zapobiegać przypadkowemu przytrzaśnięciu palców. Z tego samego powodu jak najmniejsze powinny być odstępy między zwojami sprężyn, dobrze też, jeśli producent przewidział rozmaite osłony elementów, o które łatwo się zranić. Bezpieczeństwo użytkowania musi oczywiście iść w parze z ochroną przed włamaniem. Brama powinna automatycznie ryglować się w prowadnicy, co uniemożliwia (a przynajmniej mocno utrudnia) jej podważenie, można też wyposażyć ją w dodatkowy zamek. Istotny jest też codzienny komfort eksploatacji. Przykładowo dolne prowadnice bram bocznych z założenia bardzo się brudzą. Jeśli zwrócimy uwagę na to, aby były otwarte na obu końcach, będzie łatwiej utrzymać je w czystości. Niezależnie od modelu bramy, warto zainteresować się też automatyką i dostępnymi systemami zdalnego sterowania napędem.

Po trzecie - szczelność i termoizolacyjność.

Dotyczy to garaży wbudowanych w bryłę budynku, połączonych z domem, ogrzewanych, gdzie istotne jest ograniczenie strat ciepła. O niską przenikalność cieplną dba wypełnienie paneli płaszcza pianką poliuretanową (im grubsze skrzydło, tym lepiej), spotyka się też izolacyjne profile, ramki dystansujące ościeżnicę od ściany. Tak zwane "ciepłe" bramy nie powinny mieć współczynnika przenikania ciepła U większego niż 1,3 W/(m^2.K), najcieplejsze mają 1,0 W/(m^2.K) [zobacz tutaj]. Szczelność z kolei zapewniają uszczelki. Dolne często są podwójne, do tego warto sprawdzić, czy dobrze uszczelniono połączenia segmentów bramy. W trosce o zdrowy mikroklimat wewnątrz garażu, o to, żeby nie wzrastała tam wilgotność sprzyjająca korozji czy rozwojowi pleśni, dobrze jest zapytać o wentylację. Szczelne bramy utrudniają infiltrację powietrza, producenci oferują więc różne rozwiązania - uszczelki podłogowe ze zintegrowanym systemem wentylacji (Normstahl) czy inteligentny system czujników uchylający górne skrzydło zamkniętej bramy (Hörmann). 

Estetyka

Brama musi komponować się z architekturą budynku i jego otoczenia, pasować do okien i drzwi, jest przecież mocno eksponowanym elementem budynku i to od strony frontowej. Jej wizualne aspekty są równie ważne, jak konstrukcyjne i użytkowe. Jeśli mamy szczęście dysponować garażem, do którego pasuje każdy rodzaj bramy - to estetyka staje się wręcz parametrem priorytetowym. Dzisiejszy rynek oferuje bardzo szeroki wachlarz możliwości. Z pełną ofertą w zakresie modeli, wzorów i wykończenia powierzchni można zapoznać się na stronach producentów (na przykład: Hörmann, Krispol, Normstahl, Splendoor, Wiśniowski). Z większości można pobrać katalogi oraz skorzystać z prostego konfiguratora, ułatwiającego dokonanie wyboru. 

Zwieńczeniem sukcesu - tak jak w przypadku wszystkich elementów stolarki otworowej - jest prawidłowy montaż. Bez tego żadna brama nie będzie funkcjonowała jak należy. Montaż przeprowadza siępo otynkowaniu nadproża i wykonaniu podłogi oraz posadzki w garażu.

Brama uchylna potrzebuje pewnego luzu na podjeździe przed garażem (fot. HÖRMANN)

Stelaż bramy uchylnej nie wymaga wysokiego nadproża - wystarczy kilka centymetrów (fot. HÖRMANN)

Ocynkowane elementy są trwale chronione przed korozją (fot. KRISPOL)

Brama segmentowa pozwala w pełni wykorzystać przestrzeń podjazdu (fot. HÖRMANN)

Prowadnice bram segmentowych z napędem elektrycznym można montować już 8 cm pod stropem (fot. KRISPOL)

Wbudowane w bramę segmentową drzwi przejściowe to wygoda użytkowa (fot. HÖRMANN)

Bramy rolowane nie zajmują miejsca ani w środku, ani na zewnątrz garażu (fot. HÖRMANN)

Łożyskowane rolki z osłonką zapewniają cichą i płynną pracę bramy (fot. KRISPOL)

Brama rolowana montowana wewnątrz garażu wymaga nadproża 25-30 cm (fot. KRISPOL)

Profile bramy rolowanej mogą być wyposażone w przeszklenia lub wstawki dekoracyjne (fot. HÖRMANN)

Brama segmentowa boczna nie zajmuje sufitu, ale potrzebuje miejsca na ścianie (fot. HÖRMANN)

Nawet szerokie bramy segmentowe są stabilne dzięki dodatkowym zawiasom (fot. KRISPOL)

Data publikacji: 2 sierpnia 2017