Mówiąc najprościej - o wszystkim decyduje gęstość, bo to ona wpływa na wytrzymałość mechaniczną i izolacyjność termiczną. O gęstości informuje odmiana bloczków, wynosząca od 300 do 700. Elementy o najmniejszej gęstości są najcieplejsze, te o największej - najmocniejsze (najbardziej popularne odmiany na ściany dwuwarstwowe to 500 i 600).
W lokalnych hurtowniach czy składach budowlanych może być oferowana inna marka bloczków niż ta, którą uwzględniono w projekcie, trzeba zwrócić uwagę na odmienne parametry (fot. SOLBET)
W projekcie często proponuje się właśnie określoną odmianę bloczków, a nie ich minimalną wytrzymałość na ściskanie i izolacyjność termiczną. Z jednej strony to dobrze - łatwiej kupić produkt o konkretnym symbolu handlowym, uśrednione parametry są podobne, a w obliczeniach uwzględnia się zawsze pewien zapas bezpieczeństwa. Ale z drugiej strony - dlaczego nie być świadomym tego, co się kupuje? Tymczasem u różnych producentów spotkamy wyroby tych samych odmian i tej samej deklarowanej klasy wytrzymałości, a jednak różniące się parametrami. Z czego to wynika:
Dawniej do określonych odmian były przypisane zbliżone wartości klasy - przykładowo 2,0-2,5 dla odmiany 400, a 4,0 dla odmiany 700. Obecnie niektóre bloczki odmiany 500 mają wytrzymałość 2,5 MPa - inne aż 4 MPa, a odmiana 700 może mieć klasę od 4,0 do 6,0!
W przypadku bloczków o odmianach 400 i niższych bardzo ważna jest też kwestia przewodności cieplnej. Tu również wśród wśród wyrobów tej samej odmiany i klasy, ale różnych marek - występują różnice.
Powierzchnie boczne bloczków mogą być gładkie albo profilowane. Podwójne zamki, określane też jako "pióra i wpusty", sprawiają, że elementy łatwo się zestawia, a mur nie wymaga wypełniania spoin pionowych. W przypadku pojedynczych zamków, tzw. wpustów i wypustów ustawionych centralnie, w ścianach trzeba wypełniić spoiny pionowe (po bokach, samych wpustów się nie wypełnia). Elementy gładkie wymagają pełnych spoin pionowych.
Bloczki z podwójnymi zamkami muruje się bez wypełniania spoin pionowych (fot. SOLBET)
Poza profilowaniem, ze względu na znaczne rozmiary, prawie wszystkie bloczki przeznaczone na ściany zewnętrzne mają uchwyty montażowe (w oznaczeniach handlowych o obecności uchwytów informuje litera [U]).
Szerokość elementów, czyli grubość muru, dobiera się zawsze indywidualnie. Tym, na co trzeba zwrócić uwagę, jest długość i wysokość. Pozornie różnice są nieistotne - rzędu 1-3 cm. W praktyce...? Ściana wymurowana z elementów o wysokości 24 albo 25 cm przy 12 warstwach będzie się różniła wysokością średnio o 12 cm (cienkie spoiny nie pozwalają na redukcję wysokości). Ma to wpływ na usytuowanie otworów, poziom nadproży, wysokość pomieszczeń. Również długość będzie odmienna: w przypadku dziesięciu bloczków 59 cm długość muru jest prawie o 10 cm mniejsza niż przy elementach 59,9 cm. Wykonawcy lubią pełne elementy, mogą nie dopilnować tego, żeby uwzględnić różnicę i dociąć lub domurować bloczki, a wtedy nie zgodzi się obrys budynku.
Różnice w wymiarach wpływają też na szerokość słupków między otworami. Jeśli projektant przyjął elementy o konkretnej długości, to według ich modułu prawdopodobnie rozstawił okna i drzwi, tak, żeby uniknąć cięcia. Bloczki dłuższe bądź krótsze najczęściej powodują, że dochodzi do nieznacznej zmiany umiejscowienia otworów (nikt nie będzie docinał 3 cm ani tyle samo domurowywał).
Między otworami zazwyczaj projektuje się pełne bloczki - różnice wymiarowe wpływają na umiejscowienie okien (fot. SOLBET)
Wymiar jest istotny również przy zamawianiu określonej ilości materiału. Na ścianę o długości 10 m potrzeba szesnaście bloczków 62,5 cm - ale już prawie 17 bloczków 59 cm. Przy 12 warstwach to daje różnicę 12 bloczków dla jednej tylko ściany. Pewne wyobrażenie daje tu podawane często przez producentów zużycie materiału na metr kwadratowy ściany.
Choć różnice są minimalne - decydują o zużyciu zaprawy i o gładkości powierzchni gotowej ściany - a w konsekwesncji o dowolności i łatwości jej wykończenia. Najbardziej równe są bloczki kategorii TLMB - ich tolerancja wymiarowa to +/- 1 mm na wysokości i +/-1,5 mm na szerokości oraz długości. W tańszej kategorii TLMA tolerancja wysokości i szerokości to +/-2 mm, a długości 3 mm.
1. H+H
2. PREFABET
3. SOLBET
4. TERMALICA (BRUK-BET)
5. YTONG (XELLA)
Data publikacji: 19 lutego 2019
Utarty slogan mówi, że ściany powinny być mocne i ciepłe. Mocne nie oznaczają jednak, że wymurowane z superwytrzymałego budulca. Nawet najniższa wytrzymałość na ściskanie elementów ściennych, czyli 2,5-3 MPa, przy odpowiedniej grubości muru wystarcza dla zapewnienia wymaganej nośności. Co zaś do parametrów cieplnych... W dobie domów energooszczędnych większość ścian ma zewnętrzne oieplenie. Izolacyjność elementów murowych ma więc znaczenie tylko w ścianach jednowarstwowych. Tym, na co na pewno warto zwrócić uwagę, jest łatwość murowania, czystość, ograniczenie zużycia zaprawy, dostępność rozmaitych kształtek systemowych, oraz wygoda użytkowa.