Dla trwałego i szczelnego zamontowania okna oraz jego późniejszej eksploatacji niezbędny jest kołnierz uszczelniający. Odprowadza wodę deszczową i śnieg z okna na połać dachową, chroni też całą konstrukcję przed wiatrem. Detale kołnierza muszą być zaprojektowane tak, żeby precyzyjnie pasował zarówno do rozmiarów okna i poziomu jego osadzenia w dachu, jak i do wysokości profilowania pokrycia. Ponieważ tylko systemowy kołnierz oferowany przez producenta daje gwarancję idealnie szczelnego montażu, okno zawsze kupuje się z kołnierzem w komplecie.
Systemowe kołnierze uszczelniające chronią okno przed deszczem, śniegiem i wiatrem (fot. FAKRO)
Woda i wiatr to jednak nie wszystko – strefę wokółokienną trzeba jeszcze skutecznie zabezpieczyć przed stratami ciepła i nieplanowaną infiltracją powietrza. Dzisiejsze Warunki Techniczne narzucają coraz ostrzejsze wymagania dotyczące energooszczędności. Obecnie maksymalny współczynnik Uw dla okien dachowych to 1,3 W/(m2.K), a od 2021 roku będzie to 1,1 W/(m2.K). Prawidłowe docieplenie okien dachowych staje się równie ważne, jak ich ochrona przed wodą. Straty energii przez nieprawidłowo uszczelnioną strefę wokółokienną narażają mieszkańców na koszty i dyskomfort cieplny. Źle wykonane obróbki niweczą dobre parametry samych okien, których zakup jest przecież niemałą inwestycją, a im lepsza jakość produktu - tym bardziej rażący staje się każdy błąd wykonawczy. Produkty systemowe minimalizują to ryzyko. Dlatego czas pójść krok dalej w standardach montażowych i zacząć obowiązkowo wyposażać okna nie tylko w kołnierze uszczelniające – najlepiej takie z wkładką termiczną Thermo – ale również w systemowe pakiety izolacyjne.
Przez wiele lat materiał termoizolacyjny umieszczano tylko po wewnętrznej stronie okna, upychając go na etapie wykańczania ościeży w szczelinę między krokwiami a ramą. Cała ościeżnica okienna pozostawała nieocieplona. Takie rozwiązanie przy dzisiejszych standardach energetycznych budynku jest niedopuszczalne. Między ościeżnicą a konstrukcją dachu bezwględnie należy umieścić ocieplenie. Nie jest łatwo wypełnić nim ciasne przestrzenie przy elementach więźby, materiał musi mieć odpowiednią strukturę, dlatego Fakro oferuje gotowe produkty z unikatowej wełny owczej, łatwej do dzielenia i formowania. Impregnowana wełna owcza jest materiałem naturalnym, sprężystym, dobrze dopasowuje się do szczelin, a przy tym nie pyli. Do ochrony górnego i dolnego ramiaka wykorzystuje się bloki wełniane o przekroju 150 x 50 mm, wzdłuż boków bloki mniejsze – 70 x 50 mm. Dodatkowo od zewnątrz wokół całej ościeżnicy umieszcza się wełniany okrągły warkocz o średnicy 50 mm.
Warkocz docieplający XWW z wełny owczej ma długość 5 m i średnicę 50 mm (fot. Fakro)
Aby docieplenie dobrze spełniało swoje zadanie, musi być suche. Trzeba je zabezpieczyć przed wilgocią mogącą pojawić się wskutek wykraplania pary wodnej na oblachowaniu. W tym celu osłania się je pasmem membrany, takiej, jakiej używa się konstrukcji dachu. Membrana musi ściśle przylegać do ościeżnicy i do powierzchni połaci, wzdłuż styków ani wokół łat nie mogą pozostać żadne nieszczelności, przez które mogłaby dostać się wilgoć. Trudno jest mocować materiał docięty samodzielnie z dużego arkusza, uzyskanie idealnej szczelności może się nie udać. Łatwiejsze, szybsze w montażu i na pewno obarczone mniejszym stopniem ryzyka popełnienia błędu, są dopasowane do rozmiarów okna systemowe kołnierze paroprzepuszczalne.
Boki kołnierza można wyłożyć bezpośrednio na łaty, bez konieczności ich nacinania i niezależnie od ich grubości oraz rozstawu (fot. FAKRO)
Kołnierz paroprzepuszczalny można zamówić osobno, a można też od razu z materiałem ociepleniowym, który przecież i tak jest niezbędny. Fakro ma w ofercie gotowe zestawy izolacyjne XDP, złożone z kołnierza paroprzepuszczalnego i ocieplenia z wełny owczej. Rozmiar zestawu musi pasować do wymiarów okna.
Zestaw izolacyjny XDP (fot. FAKRO)
Zestaw izolacyjny XDP chroni okno termicznie i przeciwwilgociowo od zewnątrz. Pozostaje jeszcze uszczelnienie strefy wokółokiennej od wewnętrznej strony okna, czyli montaż paroizolacji. Zazwyczaj osłania ona całe skosy poddasza i nie można przerwać jej ciągłości w obrębie otworu okiennego. Folia musi idealnie przylegać do wszystkich detali konstrukcyjnych. Najlepiej sprawdzi się tu wykonany z folii polietylenowej gotowy kołnierz paroizolacyjny XDS, którego rozmiar zawsze dopasowany jest do wymiarów okna.
Krawędzie kołnierza mocuje się w specjalnym rowku wyfrezowanym w ościeżnicy, a boki wykłada się na paroizolację skosów wokół otworu okiennego (fot. FAKRO)
Zamiast kupować kołnierz XDS osobno na etapie ocieplania i wykańczania skosów poddasza, ekonomiczniej jest zamówić go od razu w komplecie z zestawem XDP - taki systemowy pakiet kołnierzy izolacyjnych ma handlową nazwę XDK.
Zestaw izolacyjny XDP + kołnierz paroszczelny XDS = pakiet kołnierzy izolacyjnych XDK (fot. FAKRO)
Systemowy pakiet kołnierzy izolacyjnych XDK składa się z kołnierza paroprzepuszczalnego, materiału ociepleniowego i kołnierza paroszczelnego, co gwarantuje ciepłą i szczelną obróbkę strefy wokółokiennej po zewnętrznej i wewnętrzej stronie dachu.
Kołnierz Thermo różni się od klasycznego kołnierza uszczelniającego tym, że jest od niego o 2,2 cm szerszy i od wewnątrz ma przyklejony elastyczny materiał dociepleniowy. Tworzy on termoizolacyjną ramę wokół ościeżnicy ponad poziomem łat, czyli tam, gdzie nie ma już możliwości zastosowania tradycyjnego ocieplenia. Jak twierdzi ekspert z firmy Fakro: "Taka dodatkowa ochrona przed stratami ciepła poprawia termoizolacyjność okna nawet o 15%, a nie da się osiągnąć takiego efektu w żaden inny sposób, niż tylko z systemowym kołnierzem Thermo".
Kliny uszczelniające chronią przed nawiewaniem śniegu i liści, a dociśnięty do ościeżnicy materiał dociepleniowy - przed ucieczką ciepła (fot. FAKRO)
Kołnierze pasują do każdej głębokości montażu okna w dachu: standardowego V (0 cm), obniżonego J (-3 cm) i podwyższonego N (+3 cm) oraz do wszystkich typów pokryć: płaskich o grubości do 5 mm (ESV-T Thermo, ESJ-T Thermo), do 16 mm (ELV-T Thermo), profilowanych do 90 mm (EHV-AT Thermo, EHJ-AT Thermo) oraz wysokoprofilowanych do 120 cm (EHN-AT Thermo). Można je stosować w oknach pojedynczych i w zestawieniach modułowych.
Poprawa właściwości cieplnych okien dachowych ma korzystny wpływ na bilans energetyczny całego domu, a co za tym idzie – na obniżenie rachunków za ogrzewanie i przede wszystkim poprawę komfortu mieszkańców. W trosce o to ostatnie kołnierze Thermo oraz pakiety kołnierzy izolacyjnych XDK powinny na stałe wejść do użytku i być traktowane nie jako dodatki, ale jako nowy standard montażu okien dachowych.
Tekst: Karolina Matysiak-Rakoczy
Materiał jest własnością firmy FAKRO.
Data publikacji: 5 lutego 2019
Po pierwsze - okna dachowe muszą być szczelne, ciepłe i komfortowe w obsłudze. Dobór konkretnych parametrów jest sprawą indywidualną. Po drugie - choć chyba najważniejsze - okna muszą być poprawnie zamontowane i uszczelnione. A po trzecie - na hasło "okna dachowe" od razu powinniśmy mieć w głowie "...plus osłony przeciwsłoneczne". Okna dachowe, ze względu na swoje nachylenie, wpuszczają do środka więcej promieniowania niż pionowe, a to prowadzi do przegrzewania pomieszczeń. Jest to uciążliwe nie tylko latem, ale nawet wczesną wiosną. Osłony okienne są niezbędne i musimy nauczyć się tak o nich myśleć.