Nie wiesz? Pytaj. Wiesz? Pomóż!

Dyrektywy Zielonego Ładu – z czym to się je?

Zielony Ład nakłada na przedsiębiorców, projektantów i inwestorów obowiązek spełnienia szeregu wymagań środowiskowych, potwierdzanych stosownymi dokumentami. Czym są EPD, EPBD, LCA, CPR, CSRD, jak i kiedy branża stolarki otworowej powinna się na nie przygotować?

Choć termin pierwszych poważnych zmian związanych z transformacją energetyczną zbliża się wielkimi krokami, w branży stolarki okiennej wciąż nieliczni są na to gotowi. Projektanci, zobligowani do wyliczenia emisyjności budynków, potrzebują danych o śladzie węglowym wbudowanym. Tymczasem producenci okien czekają na dokumenty od systemodawców, ci na informacje od dostawców komponentów, a wszyscy na usystematyzowane metody obliczania emisyjności wyrobów. Kolejne dyrektywy, certyfikaty i deklaracje póki co wdrażane są często w sposób chaotyczny, a wiele zobowiązań jest odwlekane w czasie, choć ten szybko się kurczy. Stowarzyszenie EPPA Polska wychodzi naprzeciw zmianom w branży i deklaruje swoją pomoc w zakresie organizacji niezbędnych dokumentów.

Dla kogo EPD i EPBD?

Karty EPD to deklaracje środowiskowe dotyczące produktów i dostarcza się je architektowi jako dokument konkretnego wyrobu. Dyrektywa EPBD jest natomiast związana z emisyjnością budynków w całym cyklu życia. W przetargach na dostawców wyrobów budowlanych na poważne inwestycje te parametry już są wymagane. Wówczas architekt, określając parametry emisyjności CO2 w przeliczeniu na metr kwadratowy budynku, szuka na każdym etapie projektu takich dostawców, którzy pomogą mu zapewnić wartość maksymalnie niskoemisyjną. Warto podkreślić, że w istotnym stopniu uwzględnia się przy tym proces rozbiórkowy, czyli to, które produkty i w jakiej formie nadają się do recyklingu.

„Dyrektywy wejdą od stycznia 2027 (zależnie od powierzchni), ale w kolejnych krajach UE już w tym kontekście zaczynają funkcjonować eko-kredyty. Kuszą atrakcyjnymi finansowo warunkami, ale zawierają wymóg wykazania danych dotyczących emisyjności” – wyjaśnia Marek Karwowski, General Manager EPPA Polska*.

Dyrektywa CSRD

Dyrektywa społecznej odpowiedzialności biznesu CSRD związana jest z niefinansowym raportem firm w obszarze wpływu na ESG. Od stycznia 2026 roku obowiązkiem raportowania (w trybie indywidualnym) objęte będą wszystkie małe i średnie spółki giełdowe, małe i niezłożone instytucje oraz wewnętrzne zakłady ubezpieczeń i reasekuracji. Za brak raportu przewidziane są kary dla zarządu. Koszt przygotowania raportu zaczyna się od 100 tys. zł i co ważne - trzeba go zlecić specjalnej firmie zewnętrznej (np. Bureau Veritas). Zarówno firmy zajmujące się raportowaniem, jak i liczeniem emisyjności produktów, można znaleźć wśród partnerów projektu OKNOREC. Warto wspierać się takim zapleczem podczas wdrażania kolejnych zmian związanych z transformacją energetyczną.

Ustawa o segregacji odpadów

Ogłaszana od dawna, weszła w życie z dniem 1 stycznia 2025 r. Przez branżę była odsuwana w czasie, ale wynikało to po części z protestów wokół założeń. Pierwotnie na placu budowy i rozbiórki obligatoryjnie miało znajdować się sześć kontenerów na sześć frakcji odpadowych – szkło, plastik, gruz, metal, karton-gips, drewno. To kłopotliwe wykonawczo i logistycznie, zwłaszcza w miejscach o ciasnej zabudowie. Po apelach wymóg złagodzono, na budowie może być odpad zmieszany, ale trzeba mieć podpisaną umowę z firmą recyklingową, która odbierze go w całości i u siebie dokona posortowania na poszczególne frakcje.

Recykling PVC zasobem dla firmy

Wykorzystanie w procesie produkcyjnym wtórnego surowca, jakim jest regranulat PVC uzyskiwany z przetworzonych starych ram okiennych i drzwiowych, zapewnia tzw. ujemną wartość recyklingową w emisyjności finalnego produktu, bo odpady budowlane stają się wówczas zasobem surowcowym. To pozwala zmniejszyć wartość emisyjności deklarowaną w karcie EPD, co z kolei przekłada się na wzrost konkurencyjności firmy na rynku. Używając prostego porównania - każda tona recyklatu to 2 tony CO2.

„Producenci profili okiennych zobowiązali się, że do 2030 roku udział recyklatu osiągnie 50%. Potem np. do 2040 roku 75%. Niektórzy już teraz sięgają idą wyżej. Set rama – skrzydło już osiąga 70%. Póki co kuleją jeszcze problemy techniczne, w odpadach z recyklingu może się trafić coś, co uszkodzi folię” – mówi Marek Karwowski z EPPA Polska.

Ponadto odpad, jakim jest zdemontowana stolarka PVC, nakręca gospodarczo spiralę rozwoju branży recyklingu. Stare okna to problem, trzeba je wywieźć na PSZOK albo zamówić kontener, za który trzeba zapłacić. Mając do dyspozycji firmę, która wyniesie i wywiezie okna, a przy tym zapewni poprawną utylizację, zgodną w wymaganiami środowiskowymi, większość inwestorów chętnie przeznaczy kilkaset złotych na taką usługę, pozbywając się kłopotu i to w duchu eko. W skali tysięcy mieszkań i domów ta niewielka opłata mocno się zaokrągla, a ekipy wymieniające okna realnie na tym zarabiają. Oczywiście, jak wszędzie, trzeba uważać na ryzyko rozrostu szarej strefy, czyli nielegalny wywóz. Recyklerzy, którym płaci się za profesjonalną utylizację, muszą wykazać, że odpad rzeczywiście trafia w miejsce, gdzie będzie rozebrany na części pierwsze i po sortowaniu przekazany jako surowiec wtórny odpowiednio do producentów szkła, profili czy stalowych wzmocnień.

"Trzeba też zmienić mentalność. Odpad nie jest czymś, na czym montażysta ma dodatkowo zarabiać. Jego zarobek wliczony jest w koszt usługi wymiany okien. Z tego zarobku część musi trafić do recyklera, z którym ma podpisaną umowę. Niedopuszczalna jest sytuacja, w której klient płaci za profesjonalną utylizację, a firma okienna zamiast przekazać okna recyklerom, sprzedaje je na przysłowiowy złom" - podsumowuje Karwowski.

Parametr emisyjności CPR i cyfrowy paszport produktu DPP

CPR to dodatek do deklaracji produktu, którymi obecnie zobowiązani są posługiwać się producenci. W deklaracji podaje się parametry fizykochemiczne wyrobów. W CPR znaleźć się ma parametr emisyjności. Póki co UE nie wymaga zamiany dotychczasowych deklaracji na te z CPR, można je wypracować po utracie ważności, jednak niestety jest to tylko teoria. Realia rynku nieubłaganie wyeliminują zbyt opieszałych producentów. Z kolei niewątpliwą korzyścią z wprowadzenia CPR powinno być zrównanie szans rynków europejskich. Do tej pory, pomimo inwestowania w aprobaty, sprzedaż na rynkach zachodnich była trudna. Wspólne, ujednolicone CPR oznaczać będzie ujednolicenie wymagań i otwartą furtkę dla eksporterów.

Metryką każdego produktu będzie cyfrowy paszport z aprobatami, czyli DPP. Faza przygotowawcza zakończyła się w listopadzie 2024 roku, obecnie trwa faza wdrożenia wniosku, a realny termin wprowadzenia DPP to rok 2027.

Jak projekt OKNOREC pomaga we wdrażaniu nowych przepisów?

Marek Karwowski EPPA Polska„Jako EPPA Polska staramy się wychodzić naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom branży stolarki otworowej. Organizujemy webinary, szkolenia i spotkania z przedstawicielami producentów, montażystów oraz strony politycznej. Wielu z naszych partnerów dopiero na naszych spotkaniach dowiaduje się o planowanych – a często już wdrażanych – zmianach, inni wiedzą o nich, ale mają problemy logistyczne, techniczne czy po prostu odwlekają temat w czasie. Pomagamy im w zakresie teoretycznym i praktycznym. Podkreślamy przy tym, że aby system działał sprawnie, musi przez niego przejść każda struktura sprzedażowa. Dlatego na spotkaniach producenci gromadzą pracowników różnych szczebli, dyrektora produkcji, zakupów, operacyjnego, finansowego, szefa IT, dyrektora HR i marketningu – bo wszystkie te działy muszą być objęte raportowaniem ESG” – tłumaczy Marek Karwowski. „Chciałbym też zwrócić uwagę na to, jak pomocne są też prowadzone od kilku lat szkolenia montażowe z firmą MEDOS. Podczas spotkań udostępniają oni 45 minut na przestrzeń dla spraw związanych z projektem OKNOREC. Uczestnicy zyskują więc dodatkową wiedzę, która w obecnej sytuacji jest równie ważna, jak kwestie związane z prawidłowym montażem stolarki” – podsumowuje dyrektor EPPA Polska.


12 lutego 2025 r., podczas Targów BUDMA, EPPA wraz z partnerami projektu OKNOREC organizuje konferencję FORUM 2025, na której poruszane będą m.in. zagadnienia związane ze zmianami legislacyjnymi i nowymi wymaganiami.

Polecamy udział w wydarzeniu:

EPPA Polska konferencja FORUM 2025 BUDMA


* EPPA to Europejskie Stowarzyszenie Branżowe Dostawców Systemów Okiennych z PCV z siedzibą w Brukseli, które reprezentuje branżę profili PCV w całej Europie.

Data publikacji: 22 stycznia 2025

Zobacz także

Piana montażowa a termoizolacja (fot. CERESIT)AKTUALNOŚCI BRANŻOWE

Piana odporna na UV

Piana montażowa odpowiada za uszczelnienie termoizolacyjne stref wokół okien i drzwi. Wybór odpowiedniego produktu i jego właściwa aplikacja wpływają na komfort użytkowy i energooszczędność budynku.
Nowoczesne przeszklenia w domu jednorodzinnym (fot. Saint-Gobain Glassolutions)INSPIRACJE OKIENNE

Korzyści z nowoczesnych przeszkleń

Dlaczego warto zainwestować w nowoczesne szyby? Lepsza termoizolacyjność, ochrona przed hałasem i zwiększone bezpieczeństwo to tylko kilka z wielu zalet.
Brązowe rolety antywłamaniowe zamontowane w oknach domu jednorodzinnego (fot. KRISHOME))INSPIRACJE OKIENNE

Zwiększ bezpieczeństwo domu z roletami antywłamaniowymi

Nowe rolety antywłamaniowe z systemem RC2 oferują zaawansowane zabezpieczenia, które skutecznie utrudniają dostęp do wnętrza domu.